Дунё яралибдики, инсоният ўзининг ташвиши билан яшаб келмоқда. Халқлар, миллатлар, элатлар ўзларига берилган Оллоҳ томонидан ато этилган жамики нарсалардан тўғри фойдаланишга ҳаракат қилиб келмоқдалар. Жумладан, ўзларига берилган ер усти ва ер ости бойликларидан хоҳлаганча фойдаланмоқдамиз. Инсоният борки, ўзига берилган жамики имкониятлдардан фойдаланиб келмоқда. Инсониятга XXI аср шундай имкониятларни яратдики, инсон нимани хоҳласа шунга эришадиган аср бўлмоқда. Ачинарлиси, инсон учун яратилган барча нарсалардан тўғри фойдланиб келган инсоният мана шу асрга келиб ўзини-ўзи сотиш даражасигача етиб келди. <cut> Мана сизга инсоният учун яратилган имкониятлардан фойдаланиб бўлган жамият одам савдоси деган салбий оқибатларга олиб келувчи жиноятга ҳам қўл ура бошлади.  XX асрнинг 70 – 80 йилларига келиб Европа давлатларида одам савдоси жинояти кескин ортди. Жаҳон иқтисодиётининг ривожланиши, транспорт соҳасидаги тараққиёт, маҳаллий ва давлатлараро миграция жараёни одам савдоси билан шуғулланувчиларнинг фаолияти янада ривожланишига сабаб бўлди. 80 – 90 йилларга келиб одам савдоси уюшган трансмиллий жиноят сифатида инсониятнинг долзарб глобал муаммоларидан бирига айланди. Афсуски, юртимизда ҳам халқимиз тинчлиги, давлатимиз барқарорлигини кўра олмаётган айрим ғаразгўй кимсалар одамлар ишончини суиистеъмол қилиб, уларни алдаб чет элга ноқонуний олиб чиқиш билан шуғулланишмоқда. Натижада, ғаразли мақсадда эксплуатация қилиш билан боғлиқ одам савдоси жинояти кўплаб содир этилмоқда.
БМТ экспертларининг фикрига кўра, жиноий синдикатларнинг ҳар йили одам савдосидан олаётган даромади 5–7 млрд. АҚШ долларини ташкил этмоқда. Бу дунёдаги асосий истеъмол товарлари сотилишидан келадиган умумий даромадга тенг. Мазкур маълумотларга қараганда, одам савдосидан жабрланганлар миллионлаб (айрим маълумотларга кўра, 700 минг, бошқасида эса 2,7 млн.) бўлиб, уларнинг 80 %ни аёллар ва болалар ташкил қилади. Норасмий маълумотларга қараганда, ҳар йили дунё бўйича 4 млн.га яқин одам ҳар йили мажбурий меҳнатдан фойдаланиш учун давлатлараро чегарадан ўтади.
Ҳозирги давр қул савдосига ўз тарихида қулчилик даврини кўрмаган давлатлар ҳам жалб этилмоқда. ХIХ асрда Осиё ва Африкадан Европага мажбурий меҳнатдан фойдаланиш учун 12 млн. қул олиб келинган бўлса, ХХ асрнинг сўнгги 30 йилида осиёлик хотин-қизлардан 13 млн. нафари жўнатилган. Транснационал уюшган жиноятчилик, яъни,одамлардан фойдаланиш учун уларни ёллаш билан боғлиқ жиноятларнинг олдини олиш бугунги куннинг энг долзарб муаммоси бўлиб қолмоқда. Маълумки, бундай жиноий гуруҳ аъзолари сайёҳлик ва бошқа ниқоблар остида Ўзбекистон фуқароларини, асосан, хотин-қизларни шаҳвоний мақсадда, эркакларни қул қилиб сотиб юбориш эвазигакатта миқдорда молиявий даромад олишга эришиб келмоқда. Бу турдаги жиноятларга қарши кураш жараёнида маълум бўлишича, уюшган жиноий гуруҳ аъзолари Ўзбекистон фуқароларини «яхши ва сердаромад иш топиб бериш» ниқоби остида алдаб, уларга қўшни давлатлар орқали виза олиш йўли билан транзит усулда узоқ хорижий давлатларга олиб чиқиб кетишмоқда. Масалан, Қирғизистон Республикаси (Ўш шаҳри), Қозоғистон Республикаси (Чимкент ш.), Россия Федерацияси (Москва ш.), Украина (Киев ш.), Озарбайжон Республикаси (Боку ш.), Грузия Республикаси (Тбилиси ш.) бунга мисол бўла олади. Жинсий эксплуатация мақсадида аёллар ва болалар савдоси, яъни «траффикинг» халқаро ташкиллаштирилган жиноий ҳодиса бўлиб, ушбу савдодан жабр кўрганларнинг хавфсизлиги ва инсон ҳуқуқлари паймол бўлишига олиб келади.  Жинсий эксплуатация мақсадидаги одам савдоси катта даромад ва кичик хавфга эга жиноий фаолият ҳисобланиб, жабрланувчиларнинг соғлиғига шикаст етказиш, шаъни, қадр-қимматини топташ билан бирга, уларнинг ҳаётига зомин бўлмоқда. Бу жиноятни жинсий қулликнинг замонавий шакли, деб номлаш муболаға бўлмайди. Жинсий эксплуатация мақсадидаги уюшган одам савдоси мамлакатда барқарор ўрин эгаллаган стратегик даражада тез ўсади, мавжуд жинсий саноатни беқарорлантиришни бошлайди. Бу нарса жиноий гуруҳлар орасида бешафқат тўқнашувларга олиб келиши мумкин, чунки одам савдоси билан шуғулланувчилар одам эксплуатацияси шакли устидан назорат ўрнатишдаги курашда маҳаллий жиноий гуруҳларга қарши чиқади. Мавжуд одам савдоси тармоқлари ўзаро фарқланиб, гиёҳвандлик моддалари, қуролларнинг ноқонуний савдоси каби соҳаларда ҳаракат қилаётган уюшган жиноят гуруҳлари билан фойдали алоқаларни ривожлантиради. Шунинг учун одам савдоси жинояти натижасида келиб чиқаётган хавфнинг кенг тарқалиши, ҳам миллий, ҳам халқаро даражада ҳуқуқни муҳофаза қилувчи ташкилотларнинг тезкор, қатъий курашини талаб қилади. Одам савдоси жинояти билан шуғулланувчи уюшган жиноий гуруҳ аъзолари – дунё миқёсида ҳаракат қилаётган маккор ва шафқатсиз шахслар бўлиб, улар ўз жиноятларини амалга оширишни енгиллаштириш учун замонавий технологиялардан, алоқа воситалари ва ноқонуний пул маблағларини «қонунлаштириш» йўлидан фойдаланадилар.
Дунё мамлакатларининг ҳар бирида бўлгани каби бизнинг давлатимизда ҳам баъзи бир инсонларнинг одам савдоси қурбонига айланиб қолаётганлигининг гувоҳи бўлиб турибмиз. Жамият учун жуда катта салбий оқибатларни келтириб чиқарувчи бундай жиноятнинг олдини олиш ҳар биримизнинг нафақат фуқаролик балки инсонийлик бурчимиз эканлигини унутмаслигимиз лозим.   
 
Доц. П.Қулматов, Х.Хидиров, Б.Турсунов, И.Қаршиев, 

Табиийки, «оммавий маданият» деган ниқоб остида ахлоқий бузуқлик ва зўравонлик, индивидуализм, эгоцентризм ғояларини тарқатиш, керак бўлса, шунинг ҳисобидан бойлик орттириш, бошқа халқларнинг неча минг йиллик анъана ва қадриятлари, турмуш тарзининг маънавий негизларига беписандлик, уларни қўпоришга қаратилган хатарли таҳдидлар одамни ташвишга солмай қўймайди. 
Ислом КАРИМОВ
Дунё ривожланибдики, ҳар бир даврнинг ўзига хос ва ўзига мос равишда яхши ва ёмон томонлари бўлиши табиий ҳолдир. Хусусан, ХХI асрнинг ривожланишида ва жамият ҳаётига турли хилдаги ғоялар ва мафкураларнинг кириб келишида турли маданиятларнинг қоришуви алоҳида аҳамиятга молик бўлмоқда. <cut> Ёт ғоялар ҳақида сўз юритар эканмиз ақидапарастлик, фундаментализм, диний фанатизм, терроризм, фашизм, ирқчилик, миллатчилик ва бошқа шу каби бир қатор бузғунчи ғояларнинг оқибатлари кўз ўнгимизда гавдаланади. Уларнинг ижрочилари ҳақида ўйлаймиз: ана ўша ижрочилар ҳам сиз билан бизга ўхшаган одамми? Уларнинг ҳам оилалари борми? Улар ҳам тинч, осуда ва фаровон ҳаёт кечиришни исташадими? Худди бизнинг ота-онамиз онгимизга болалигимиздан сингдиргани каби уларнинг онгига ҳам ота-оналари ҳаётда доимо эзгу ишларни амалга ошириш кераклигини сингдириб борганмикан?
“Ҳозирги вақтда ахлоқсизликни маданият деб билиш ва аксинча, асл маънавий қадриятларни менсимасдан, эскилик сарқити деб қараш билан боғлиқ ҳолатлар бугунги тараққиётга, инсон ҳаёти, оила муқаддаслиги ва ёшлар тарбиясига катта хавф солмоқда ва кўпчилик бутун жаҳонда бамисоли бало-қазодек тарқалиб бораётган бундай хуружларга қарши курашиш нақадар муҳим эканини англаб олмоқда”[2] Шу маънода, мазкур қўлланма муаллифлари ҳам “оммавий маданият”нинг деярли барча жиҳатларини очиб беришга, унинг салбий таъсирини олдини олиш борасидаги тавсияларни беришга ҳаракат қилишган. Муаллифлар “оммавий маданият”га оид тушунчалар ва мақолаларни тизимлашган шаклда ифодалашга ҳаракат қилган. Ҳаётий мисолларга алоҳида эътибор қаратган. Қўлланма “оммавий маданият”нинг олдини олишга доир машғулотларни олиб боришда қулайлик яратади. Биз халқимизнинг дунёда ҳеч кимдан кам бўлмаслиги, фарзандларимизнинг биздан кўра кучли, билимли, доно ва албатта бахтли бўлиб яшаши учун бор куч ва имкониятларимизни сафарбар этаётган эканмиз, бу борада маънавий тарбия масаласи, ҳеч шубҳасиз, беқиёс аҳамият касб этади. Агар биз бу масалада ҳушёрлик ва сезгирлигимизни, қатъият ва масъулиятимизни йўқотсак, бу ўта муҳим ишни ўз ҳолига, ўзибўларчиликка ташлаб қўядиган бўлсак, муқаддас қадриятларимизга йўғрилган ва улардан озиқланган маънавиятимиздан, тарихий хотирамиздан айрилиб, охир-оқибатда ўзимиз интилган умумбашарий тараққиёт йўлидан четга чиқиб қолишимиз мумкин. Ўз тарихини билмайдиган, кечаги кунини унутган миллатнинг келажаги йўқ. Ўсиб келаётган авлод бугунги эзгулик йўлидаги бунёдкорлик ишларининг давомчисидир. Миллий маънавиятимиз қирраларини келажак авлодимиз шуурида мукаммал шакллантириш ва юксалтириш учун барчамиз масъулмиз.
Муҳтарам Президентимиз таъкидлаганларидек, “Биз бугун юртимизда янги ҳаёт барпо этар эканмиз, бир масалага алоҳида эътибор беришимиз лозим. Яъни, коммунистик мафкура ва ахлоқ нормаларидан воз кечилгандан сўнг, жамиятда пайдо бўлган ғоявий бўшлиқдан фойдаланиб, четдан биз учун мутлақо ёт бўлган, маънавий ва ахлоқий тубанлик иллатларини ўз ичига олган “оммавий маданият” ёпирилиб кириб келиши мумкинлиги барчамизга аён бўлиши керак”. Алоҳида эътибор беринг: “четдан”, “биз учун мутлақо ёт”, “маънавий ва ахлоқий тубанлик иллатларини ўз ичига олган” “оммавий маданият” ёпирилиб кириб келиши мумкин”. Бу фикрда “оммавий маданият”нинг энг мукаммал таърифи бор. Яъни “оммавий маданият” бу – бизга четдан кириб келаётган, ўзбекона қадриятларимизга мутлақо ёт маънавий ва ахлоқий тубан иллатларни ўз ичига олган хуружлар йиғиндиси”, деса бўлар экан. “Оммавий маданият” – мураккаб ҳодиса. Уни тушунтириш ҳам қийин. Шунинг учун, устоз-педагогларнинг “бир нарсага ўхшатиб бўлмайдиган нарсани тушунтириб ҳам бўлмайди”, деган ўгитларига амал қиламиз. Бугун ёшларимиз ўзига хос “тушунчалар уруши” шароитида яшамоқдалар. “Оммавий маданият” ота-боболаримиз “қора” деган нарсаларни “оқ”, “оқ” деган нарсаларини “қора” деб уқтирмоқда. У қора юзига оқ ниқоб тақиб олиб, қора ниятларини амалга оширмоқда.
“Оммавий маданият” диннинг ўрнини эгалламоқда. Чунки дин ҳам, “оммавий маданият” ҳам ўз қавмларига ўзлари яшаётган оламни эмас, бошқа оламлар образларини тасвирлайди. Чунки “оммавий маданият”нинг ҳар бир мавзуси – “очиқ кўзлар кўраётган туш”дир. “Оммавий маданият” назариётчиларининг ғалати қарашлари бор-да. Улар оламда объектив гўзаллик йўқ, ҳамма нарса истеъмолчига, ундаги субъектив мезонларга боғлиқ, деб билишади. Демак, уларнинг фикрича, одамлардаги ўша субъектив мезонлар ўзгартирилса, сиз гўзал деб ҳисоблаган нарсаларни миллионлаб одамлар гўзал дея бошлайдилар. Телевидение, кинематография, газета, журналлар, реклама одамларда ана шундай реакция, фикр ва муносабатларни тарбиялашга қаратилади.Масалан, реклама ақлга эмас, туйғуларга, онг остига қаратилади. “Агар сиз шу товарни сотиб олсангиз, ҳаётингиз бутунлай ўзгариб кетади”, дейишади. “Оммавий маданият” товарлари аввало оддий ва “кўча одами”га мўлжалланган. Албатта, бундай маҳсулотлар интеллектуал жиҳатдан етарлича ривожланмаган одамлар учун эди, холос. Шунинг учун ҳам “оммавий маданият”нинг “энг қизиқарли” ва ҳаммага тушунарли мавзулари – муҳаббат, оила, карьера, жиноятчилик ва хўрлаш, саргузашт, қўрқинч.Бошқа одамнинг дунёқараши, диди билан иш кўрувчи биомашинага айланиб қолади. Аста-секин одамлар кўнгилочар кўрсатувлар берган маълумот, билимларга таяниб яшай бошлайдилар. Чунки ўйлашга вақт, сўзлашишга ҳамдам йўқ. Миллионлаб одамлар орасида танҳо қолган, атомлашган одам ўзи билмаган ҳикматларни болаларига айтиб бера олмайди. Натижада ёш авлодларга момолари, боболари билган, қўллаган, тажриба, эмпирик билимлар етиб келмай қолади. Миллий донишмандлик аждодлардан  авлодларга ўтмай қолади.
Биз аввало ёшларни жамиятимизга кириб келишга уринаётган “оммавий маданият” каби салбий иллатлардан асрашимиз лозимлигини ҳаётнинг ўзи тақозо қилмоқда.
Доц. Қ.Ўролов, О.Ортиқов, С.Норбеков, Х.Хидиров
 

 

Yuzida parda bor sharm-u hayodan,
Hovlisi yorishar oldin Quyoshdan.
So’zida mehr bor totlidir boldan,
O’zbegim ayoli yaralgan guldan.
Ayol bor uyda hamisha bahor,
Qo’l tekkan joyi yashnaydi guldan.
U bor muhabbat, u bor mehr bor,
O’zbegim ayoli yaralgan guldan.
        Ayol oila gulshani.Bu so’zlar bejizga aytilgan emas, chunki oila har xil fe’l atvorli kishilar- uning kichik jamoasidir. Uуning ustuni erkak kishi bo’lsa, аyol uуning suyanchig’idir. “Erni er qilgan ham ayol, qaro yer qilgan ham”deb bejizga aytilmagan xalq maqollarida. Ayol bor uyda saranjom-sarishtalik, tinchlik-osoyishtalik hukmron bo`ladi. Farzandlar tarbiyasida ham ayolning o`rni juda beqiyos. <cut>
Ayol-bu kim o’zi. Unda qanday ilohiy hislat borki, uni bunchalar ulug’laymiz… Ayol-avvalo u ona, suyukli rafiqa, mehribon singil. Uning muhabbati oldida hatto quyosh ham ojiz qoladi. U kulgan uyga baxt, quvonch va nur to’ladi. Ayol hayot charog’boni, insoniyat bog’bonidir. U siz hatto bir kunni ham tasavvur qilish qiyin.
Ayolni qancha ulug’lasak ham oz. Uning oldida shox-u gado ham birdek bosh egadi. Tarixga nazar solsak, moziy qaridan aql-u zakovati bilan olamni larzaga solgan jasorati va chiroyi oldida hatto shoxlar ham ojiz qolgan nafis hilqat vakillarining o’tli nigohiga duch kelamiz. Or- nomusini hammadan ustun bilgan To`maris, farzandini Vatan uchun jangga yuborgan Nodira, umr bo’yi sitam cheksa ham ahdiga sodiq bo’lgan Uvaysiy, bir inson muhabbatiga umrining oxirigacha vafo qilgan Zulfiyaxonim bu ketma-ketlikni uzoq davom ettirishimiz mumkin. Bunday ayollar qarshisida bir umr tiz cho’ksak ham kamdir. Shoirlar yo`qki,  ayollarni ulug`lab  she`rlar, qasidalar bitmagan, rassomlar yo`qki, suratida ayol siyratini tasvirlab chizmagan.
      Ayollarni ulug`lab bahorning ilk kunlaridan boshlab 8-Mart Xalqaro xotin-qizlar bayrami keng nishonlanadi.8-Mart bayrami-go'zallik, nafislik va latofatlik bayramidir. Shuningdek, 8 Mart kuni «onalar kuni» sifatida ham taniqlidir. Odamlar ushbu bayramni sevgi, mehrbonlik va go'zallik bayrami sifatida nishonlaydilar. Bahor va Ayol tushunchalar qanchaliki bir-birini bog`lab turishiga yana amin bo'lmoqdamiz va buni anglamoqdamiz. Tabiat ayollar bayrami bahorning birinchi kunlariga to’g’ri kelganligi huddi ayollar go'zalligini nafis gullar bilan taqqoslagaligi ham bekor emas. Ushbu bayramda erkaklar o'z onalariga, turmush o'rtoqlariga, qizlariga gullar va eng samimiy tilaklar bilan sovg`alarni beradilar.
Ma’lumotlarga ko‘ra, “ayol” arabcha so‘z bo‘lib, “oila” kalimasi bilan o‘zakdoshdir. Biroq 8 martga nisbatan “ayol” so‘zi emas, balki xotin-qizlar degan so‘z  keng  qo‘llaniladi.
Bu kun o‘tmishiga nazar tashlaydigan bo‘lsak, xotin-qizlar bayrami ularning o‘z huquqlari uchun kurashish kunidan kelib chiqqaniga guvoh bo‘lishimiz mumkin.  Ya’ni, 1857 yil 8 mart kunida Nyu-Yorkning poyafzal hamda tikuv fabrikasi ishchi xotin-qizlari manifestga yig‘iladilar. Ular 10 soatlik ish kuni, yorug‘ va quruq ish xonalari hamda erkaklar bilan bir xil maosh olishlarini talab qilib chiqadilar. Xuddi shu kunda Nyu-Yorkdagi yuzlab ayollar namoyishlarga chiqib, saylash huquqini ham talab qiladilar. Chunki o‘sha paytlarda juda kam maosh oluvchi ayollar kuniga 16 soat ishlaganlar. Erkaklar esa turli chiqishlari orqali 10 soatlik ish kunini qo‘lga kiritganlar. 8 martdagi xuddi shu voqeadan so‘ng ayollar tashkiloti tuziladi va birinchi marta xotin-qizlar unga a’zo bo‘ladilar. Biroq bu kun birinchi marta 1891 yil 19 martda Avstriya, Daniya, Germaniya va Shveytsariyada xotin-qizlar bayrami sifatida nishonlandi. O‘shanda milliondan ortiq erkak va ayollar manifestlarda ishtirok etadilar. Saylash va joylarni boshqarish huquqidan tashqari, ayollar erkaklar bilan bir qatorda teng huquqli bo‘lishga harakat qiladilar. Shundan keyin 8-Mart kuni Xalqaro xotin-qizlar bayrami  sifatida nishonlash taklifi ko‘tarildi. Shundan so‘ng ko‘pgina mamlakat ayollarining jamiyatda faollashuvi boshlanadi. Ular kambag‘allikka qarshi, mehnat huquqiga, hurmatiga ega bo‘lish, tinchlik uchun kurash olib boradilar.
Rossiyada esa xalqaro xotin-qizlar kuni birinchi marta 1913 yil Peterburgda bayram qilindi. Rossiya Dumasiga ayollar muammosi bo‘yicha ariza berildi va hukumat a’zolari 1913 yil 2 martda bir yarim ming aholini yig‘ib, bu masalani hal etishga ruxsat berdi. Unda ayollarning saylash huquqi, onalikni davlat tomonidan ta’minlash va muhofaza qilish masalalari ko‘rib chiqildi. Keyingi yilda esa Yevropaning ko‘pgina mamlakatlarida ayollar urushga qarshi namoyishlar uyushtiradilar.
1917 yil fevral oyining oxirgi yakshanbasida Rossiya ayollari “Non va tinchlik” shiori ostida ko‘chaga chiqdilar. To‘rt kundan keyin esa Nikolay II ayollarga saylash huquqini berishni va’da qildi. Bu kun Yulian yilnomasida 23 fevral hamda Grigorian yilnomasi bo‘yicha 8 martda nishonlana boshlandi.
8-Mart Xalqaro xotin-qizlar kuni 1965 yildan boshlab dam olish kuni deb, belgilandi. Shu kunda hukumat tantanali tadbirlarda ayollarga nisbatan davlat siyosatining amalga oshirayotgan ishlari to‘g‘risida hisobot berardi. Asta-sekin Xalqaro xotin-qizlar kuni ayollarning o‘z huquqlarini talab qilganliklari uchun emas, balki ularni qadrlash, hurmat qilish va e’zozlash kuni sifatida nishonlana boshlandi.   8-Mart-Xalqaro xotin-qizlar bayrami MDH davlatlari: Ozarboyjon, Gruziya, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Moldaviya, Tojikiston, Turkmaniston, Ukraina, Belorussiya, O‘zbekistonda bayram qilinadi.
Ayol bu ne sinoat ekanki, mehri muzlarni eritadi, qahri esa  olamni to’zg’itib yuborishga qodir. Ayol vafo timsoli, nozik jussasi ila tog’lar dosh berolmaydigan yuklarni ko`taradi. U haqida tom-tom kitoblar-u, dunyo-dunyo qasidalar yozsak ham kamdir.
         Bir kungina o’zi uchun yashasin ayol,
Hayot tashvishidan yiroqda bo’lib,
Keling yelkasidan yukni olaylik,
Bir kungina yashasin u ayol bo’lib.
 
 
H.Yodgorova, Sh. Shumqorova, F.Sodiqov.M.Ismoilova.

O’zbek oilasining asosiy o’ziga xos xususiyatlari mehmondo’stlik va yoshi kattalarga an’anaviy hurmat-ehtiromli muomala qilishdir. O’zbeklar odatda bir nechta avlodlardan iborat bo’lgan katta oilalar tarkibida yashaydi, shuning uchun ular ko’proq hovlisi bo’lgan katta uylarni yoqtirishadi. Maishiy hayotida mehmondo’stlikning bir qismi bo’lgan choyxo’rlik marosimi katta ahamiyatga ega bo’ladi. Bunda choy damlash va uni mehmonlarga quyib berish faqat mezbonning mutlaq huquqi bo’ladi. Tushlik yoki kechki ovqatga takliflarni doimo qabul qilish va o’z vaqtida kelish qabul qilingan. Mehmonga kelayotganda o’zi bilan birga mezbonning bolalari uchun suvenirlar yoki shirinliklarni olgan yaxshi. Odatda faqat erkaklar bilan qo’l berib so’rashishadi. <cut> Ayollar hamda uzoqroq o’tirgan kishilar bilan o’ng qo’lini yuragiga qo’yib, boshini ohista egib salomlashish lozim. Qo’l berib so’rashish paytida an’anaga ko’ra kishining salomatligi, ishda va uydagi ishlari ahvoli to’g’risida so’raydilar. Qishloq joylarda mehmon kelgan paytda ayollar odatda erkaklarning suhbatiga xalal bermaslik uchun ular bilan bir dasturxonga o’qtirmaydilar. Ayollarning go’zalligiga qoyil qolish va ularga jiddiy e’tibor berish qabul qilinmagan. Turar joy xonasiga kirishda poyafzal yechiladi. Mezbon ko’rsatadigan o’ringa o’tirish kerak. Bunda ushbu joy kirishdan qanchalik uzoqda bo’lsa, shunchalik hurmatli bo’ladi.
O’zbek xalqining urf-odatlari asrlar bo’yi o’zbeklar millatining tashkil etopishida ishtirok etgan barcha qabilalar va elatlarning madaniy malakalari va an’analarining uyg’unlashuvidagi murakkab jarayonlar oqibatida tarkib topgan. Ular o’ta o’ziga xos, yorqin va turli-tuman bo’lib, urug’chilik patriarxal munosabatlaridan kelib chiqadi. Urf-odatlarning ko’pchiligi oilaviy hayotga oid bo’lib, bolaning tug’ilishi va tarbiyasi (beshik to’yi, xatna qilish), nikoh (fotiha to’yi, to’y) bilan bog’liq bo’ladi. Ko’pincha ular islom urf-odatlarining sehrgarlik amaliyoti bilan bog’liq bo’lgan undan ham qadimiyroq shakllarga uzviy kirib ketishini namoyon etadi. Islom qabul qilinganidan beri ko’pgina oilaviy-maishiy urf-odatlar uning ta’sirida o’zgargan, o’zbeklarning hayotiga musulmon diiy marosimlari kirib kelgan. Juma kuni bayram kuni hisoblanadi va shu kuni barcha yig’iladigan masjidda umumiy namoz (duo) o’qiladi. Patriarxal urf-odatlar masjid, choyxonalar, bozorda o’tadigan hamda faqat erkaklar ishtirok etadigan ijtimoiy hayotda hozirgacha ham yashamoqda.
Nikoh marosimi an’anaviy tarzda o’zbeklarning hayotida nihoyatda muhim ahamiyatga ega bo’oladi va ayniqsa tantanali nishonlanadi. Umumiy xususiyatlari bo’la turib, u turli viloyatlarda o’zgacha tusda bayram qilinadi. Nikoh marosimining asosiy payti kelinning ota-onasining uyidan kuyovning uyiga o’tishi paytidir. To’y kuni kuyovnikida to’y oshi (palov) tayyorlanadi va kelinnikiga yuboriladi, u yerda u dasturxonga tortiladi. Xuddi shunday osh kuyovning uyida ham o’tkaziladi. To’y kuni masjidning imomi ikki yoshga «Xutbai nikoh» ni o’qiydi, shundan so’ng ular xudo oldida er-xotin deb e’lon qilinadi. Imom yoshlarga er va xotinning huquqlari va majburiyatlarini tushuntiradi. Odatda nikoh o’qilganidan so’ng yoshlar o’zining fuqarolik nikohini qayd etish uchun ZAGS ga boradi. To’y kuni kelinnikida kuyovga sarpo (to’yga sovg’a qilingan kiyimlar va poyafzal) kiydiriladi, shundan so’ng kuyov o’z oshnalari bilan kelinning ota-onasi huzuriga salom berish uchun boradi. Kuyovning oshnalari bilan qaytganidan so’ng kelin ham keladi. Kuyovning uyiga yuborishdan avval kelinnikida ota-ona bilan xayrlashish marosimi bo’lib o’tadi. Kelin bilan birga yaqin o’rtoqlari ham boradi. Ular qo’shiqlarni aytadilar («O’lan» va «Yor-yor» qo’shiqlari). Kelinni kuyovning uyida kutib olishdan haqiqiy to’y boshlanadi. To’y tugaganidan keyin kuyov kelinni ikki yosh uchun ajratilgan xonaning eshigigacha kuzatadi. Xonada kelinni «yanga» (odatda kelinga yaqin bo’lgan bir ayol) kutib oladi, kelin boshqa kiyim kiyadi va chimildiq (go’shanga) ortida turib, kuyovni kutib olishga tayyorlanadi. Bir qancha vaqtdan keyin kuyov oshnalari bilan birga xonaga yaqin keladi va yangia bilan birga uni kelin kutib turgan gushanga oldiga boradi. Kelinning oldiga kirish uchun u kelinni yangadan ramziy sotib olishi lozim, ular savdolashadi. Shundan keyin kuyov-kelin tuni bilan birga qoladilar. Ertalab azonda «Kelin salom» marosimi boshlanadi. Marosim boshlanishiga yaqin hovlida kuyovning ota-onasi, barcha yaqin qarindoshlari, kuyovningoshnalari va yaqin qo’shnilari yig’iladi. Ularning hammasi navabti bilan kelinning oldiga kelib, o’zining tilaklari, sovg’alari va duolarini baxshida etadi. Kelin har bir kishiga beligacha egilib salom berishi lozim. Shu tariqa bayram tugab, oilaviy hayot boshlanadi. 
Eng qadimiy xalq bayrami bo’lgan Navro’z («Navro’z bayrami») 21 mart kuni, bahor kunu-tun tengligi paytida nishonlanadi. Bu tabiatning uyg’onishi, ekin ishlarining boshlanishi bayrami bo’lib, marosimlarida zardushtiylik alomatlari saqlanib qolgan. Qadimgi O’zbekistonning ziroatchilik vohalarida har bahor faslida katta sayllar, bayramona bozorlar tashkil etilgan. An’anaga ko’ra uylarda hozir ham «bo’g’irsoq» pishiriladi va marosim taomi – «sumalak» tayyorlanadi. Bayramdan keyin odatda daladagi ekin ishlari boshlangan, ularning paytida ham o’tmishda turli urf-odatlar va marosimlar bajarilar edi: dalaga chiqishdan avval ho’kizlarning shoxxlari va bo’yinlariga moy surtiladi. Birinchi egatni mahallaning eng e’tiborli va qari a’zosi o’tkazadi. Davlat mustaqilligi davri mobaynida Navro’zni nishonlash yangicha ko’lam va teranlikka ega bo’ldi. U do’stlik, barcha xalqlarning birlashuvi, aka-ukaligining umummilliy bayramiga aylandi. Yorqin rang-barang teatrlashtirilgan tomoshalarda Navro’zning falsafiy-shoirona talqini, uning xalq tarixidagi o’rni anglab ko’rsatiladi. 
Mahalliy xalqlar kiyimlarining o’ziga xosligi azaldan iqlimiy, maishiy sharoitlar va urug’-qabila an’analari bilan belgilanar edi. XIX asrdayoq kiyim (to’nlar, ko’ylaklar, yaktaklar) arxaik xususiyatlarga ega edi: keng, butunligicha bichilgan, uzun kiyim bo’sh tushib turib, inson tanasining shakllarini yashirib turar edi.  Kiyim bir tariqa tikilgan: erkaklar, ayollar, bolalarning kiyimlari, yozgi va qishki kiyimlar shakli va bichilishi, tikilishi o’xshash bo’lar edi. An’anaviy milliy erkak kiyimi belbog’ bilan bog’langan, qavilgan issiq to’n – chopon, do’ppi nomli bosh kiyimi va nafis charmdan tikilgan etikdan iborat edi. Erkaklar to’g’ri bichilgan yaktaklar, ostki va ustki choponlarni kiyar edilar. Chopon yengil yoki issiq, paxta qo’shib qavilgan bo’lishi mumikn edi. Chopon yonidan yurish va yerda o’tishi oson bo’lishi uchun kesiklar bor edi. Chopon odatda belbog’ — qiyiqcha ro’mollari bilan bog’lanar edi. Bayramona milliy kiyim har kungidan foydalangan matolarning go’zalligi va nafisligi, bezaklari va kashtalari kabilar bilan ajralib turar edi. Ayollarning milliy kiyimi chopon, to’g’ri bichilgan va xonatlasdan tikilgan qulay ko’ylakdan, pasti torayib boradigan keng yupqa ishton – lozimdan iborat. Ayolning bosh kiyimi uchta asosiy qismidan tarkib topgan: qalpoqcha, ro’mol va kallapo’sh. bayramona ayol kiyimi tikilgan matolarining nafisligi va chiroyliligi bilan ajralib turadi. Bolalarning kiyimlari kattalar kiyimini takrorlab edi. Umumiy xususiyatlari bilan birga har bir tuman yoki qabiladagi kiyimlar ishlatiladigan matosi, bichish shakli va usuli va shu kabilardan iborat bo’lgan farqli xususiyatlariga ega bo’lgan. 
Yangiboyev Jaxingir, Ro`ziyev Anvar

Маълумки, ҳар бир давлат ривожини баҳолашдаги муҳим мезонлардан бири бу аёлларнинг жамиятдаги мавқеи ва уларнинг ижтимоий фаоллик даражасидир. Таъкидлаш лозимки, Ўзбекистонда аёлларнинг ижтимоий-сиёсий мавқеи ошмоқда ва натижада, уларнинг барча соҳаларда амалга оширилаётган ислоҳотларга қўшаётган ҳиссаси юксалмоқда. Тўлиқ ишонч билан айтиш мумкинки, мамлакатимизда аёлларнинг маънавий ва интеллектуал ўсиши учун барча зарур шароитлар яратилган, биз мамлакатнинг ижтимоий-иқтисодий, ижтимоий-сиёсий ва маданий ҳаётида муносиб ўрин эгалламоқдамиз.<cut>
Иш юзасидан мен ҳар доим ҳар хил ҳудудлардан келган турли ёшдаги аёллар билан доимий мулоқотда бўламан. Уларнинг барчаси мустақилликнинг илк кунлариданоқ давлатимиз томонидан кўрсатилаётган юксак эътибор, аёлларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш ва рағбатлантириш, ижтимоий-сиёсий фаоллиги, оилада ва жамиятдаги ўрни ва нуфузини ошириш бўйича самарали чора-тадбирлар амалга оширилаётганлиги Ислом Каримов бошчилигида ишлаб чиқилган ва ҳаётга тадбиқ этилаётган ислоҳотлар стратегияси билан бевосита боғлиқлиги тўғрисида якдил фикрдалар.
Бу борада қатор устувор жиҳатларни келтириб ўтмоқчиман. Асосий қонунимизнинг46-моддасида аёллар ва эркаклар тенг ҳуқуқлилиги белгиланган, бу эса Ўзбекистоннинг гендер тенглигига содиқлигининг яққол тасдиғидир.
Мен доим қалбимда давлатимиз раҳбарининг қуйидаги сўзларини сақлайман: «Оила қачон бахтли бўлади? Агар аёл бахтли бўлса. Қачон аёл бахтли бўлади? Қачонки унинг фарзандлари соғлом бўлса». «Соғлом авлодни тарбиялаш – бу буюк давлат пойдеворини барпо этиш, фаровон ҳаёт асосидир» – бу мустақилликнинг илк йилларида юртбошимизИслом Каримов томонидан айтилган тезис бўлиб, мамлакатнинг келгусидаги бош мақсадини, давлат сиёсати устуворликларини белгилади. Ўзбекистон узоқ муддатли истиқбол сари энг асосий ва эзгу мақсадни қатъият билан ҳал этмоқда: фарзандларимиз биздан кўра ақлли, кучли, доно ва албатта бахтли бўлиши керак.
Ўзбекистонда ҳам аёллар иқтисодий фаоллигини ошириш, уларни ишга жойлаштириш, кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни ривожлантириш борасида тизимли ва изчил ишлар амалга оширилмоқда. Аёлларга ўз бизнесини ривожлантириш учун салмоқли молиявий маблағлар ажратилмоқда, масалан, агар2004 йилда аёлларга қарийб90 млрд.сўм берилган бўлса, ўтган йил якунлари бўйича эса деярли10 баробарга кўпроқ маблағлар ажратилди.
Ҳозирги кунда иқтисодиётнинг турли тармоқларида, бошқарув ва ишлаб чиқариш соҳаларида62 фоиздан зиёд аёллар ишламоқда. Сўнгги 10 йил давомида кичик ва хусусий корхоналарни бошқараётган аёллар сони 1,6 баробарга ўсди, улар 400 фоиздан ортиқ кичик бизнес субъектларининг раҳбарларидир. Қишлоқ хўжалигида аёллар банд аҳолининг деярли ярмини ташкил этади. Тадбиркорлик ташаббусини амалга ошириш доирасида бутун мамлакат бўйлаб маиший хизмат кўрсатиш пунктлари, гўзаллик салонлари, соғломлаштириш муассасалари очилмоқда, бу эса аёллар уй юмушларини енгиллаштириш ва улар учун қулайликлар яратишга хизмат қилмоқда.
Бизнинг ЎзЛиДеП партиямиз ҳам мамлакат ижтимоий-сиёсий ҳаётида аёллар роли ва ўрнини ошириш жараёнларининг фаол иштирокчисидир. ЎзЛиДеП аёлларнинг жамиятдаги мавқеини, сиёсий ҳаётдаги иштирокини ошириш, бизнесни йўлга қўйиш масалаларида кўмаклашиш, ушбу соҳадаги билимларини ошириш масалаларига катта эътибор қаратади. ЎзЛиДеП Сайловолди платформасида келгусида ҳам аёлларнинг тадбиркорлик, интеллектуал меҳнат, давлат ва жамият қурилиши ҳамда бошқа соҳаларда ўз салоҳиятини намоён этиши учун зарур шароитларни яратишга барча саъй-ҳаракатларни сафарбар этиши акс этган.
Аёлларнинг ижтимоий салоҳияти ошганидан партиямиз сафига қўшилаётган хотин-қизларнинг сони ўсишидан ҳам далолат беради. Бугунги кунда ЎзЛиДеП таркибида85 мингдан зиёд аёллар бўлиб, улар томонидан2,5 мингта бошланғич партия ташкилотлари бошқарилмоқда.
Алоҳида таъкидлаш зарурки, амалдаги қонунчиликка мувофиқ, Олий Мажлис ва маҳаллий вакиллик органлари депутатлигига номзодларнинг умумий сонида аёлларга30-фоизлик квота белгиланган. Масалан, партиямизнинг Қонунчилик палатасидаги фракциясида10 нафар аёллар, халқ депутатлари вилоят, туман(шаҳар) Кенгашлари депутатлик гуруҳларида362 нафарини аёллар ташкил қилади.
ЎзЛиДеП аёлларни ҳимоя қилиш ва қўллаб-қувватлаш тизимини янада такомиллаштиришда фаол иштирок этмоқда. Партия фикрича, аёллар тадбиркорлиги қанчалик кўпроқ ривожланса, шунчалик иш ўринларини яратиш ва аҳоли бандлигини таъминлаш дастури ҳам самарали амалга оширилади, амалда “Оилавий тадбиркорлик тўғрисида”ги қонун муваффақиятли амалга оширилади. Бу нафақат аёлнинг жамиятдаги роли ва мавқеини оширади, балки унинг сиёсий фаоллигига ҳам кўмаклашади.
Партиянинг қатор ташаббуслари, шу жумладан, “Оилавий тадбиркорликдан– мустаҳкам оилага” лойиҳаси белгиланган вазифаларни ҳал этишга кўмаклашади. Минглаб аёллар мазкур лойиҳа доирасидаги кўплаб тадбирларда ўз иқтисодий билимларини ошириш имконига эга бўлди. 4 мингдан ортиқ аёллар янги иш ўринлари билан таъминланди. 2014 йилда мазкур лойиҳада фаол қатнашган 274 нафар аёлларга партия кўмагида 4 млрд. 100 млн.сўм кредитлар ажратилди.
Хулоса ўрнида қайд этмоқчиманки, бугун аёл иқтисодий, сиёсий, ижтимоий, маданий соҳа бўладими, у ўз имкониятлари ва салоҳиятини намоён этмаган соҳанинг ўзи йўқ. Бир сўз билан айтганда, Ўзбекистондаги замонавий аёл бугун нафақат уй бекаси, балки жамиятнинг ишончли таянчи, меҳр-оқибат тимсоли. Шу боис, ЎзЛиДеП VII Съезди аёл делегатлари номидан шуни таъкидлайманки, Ислом Каримов раҳбарлигида кенг қамровли ислоҳотларни давом эттириш аёлларнинг давлат ва жамият қурилишидаги мавқеини янада ошириш, уларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини таъминлаш, соғлигини мустаҳкамлаш, уларнинг жамият ҳаётидаги фаоллигини оширишнинг кафолатидир.
 
Юсупов Қ.Я. Ходжиматов В.М.

Dunyoda shunday ulug‘ bir zot borki, u bashariyatning baxti ham saodatidir. Bu-ayol. Bu-ona. Bu-suyukli yor. Bu munis opa-singillardir!
O‘zbek xalqi azal-azaldan ayol zotiga cheksiz hurmat va ehtiromda bo‘lib kelgan.Buni necha-necha ming yillardan buyon barhayot san’at va adabiyot namunalaridan bilish, ko‘rish mumkin. Ayolning husn-u jamoli, latofatiyu aql-u kamolini o‘z asarlarida madh etmagan, kuylamagan yohud tasvirlamagan ijodkor ahli bo‘lmasa kerak.<cut>
Ayollari sog‘lom elning farzandlari barkamol, kelajagi nurafshondir. Bu borada o‘zbekistonlik xotin-qizlarga – aziz va muhtarama onajonlarimiz, munis opa-singillarimizga havas qilsa arziydi. Bugun yurtimizda qaysi sohani olib ko‘rmang, o‘z o‘rnini topayotgan ayollar safi kengaymoqda. Aslida ayolning jamiyatda o‘z o‘rnini topishi – uning hayotdan mazmun va quvonch topib yashayotganidan dalolatdir.
Prezidentimiz Islom Karimov rahnamoligida mustaqillikning ilk yillaridan xotin-qizlarimizning huquq va manfaatlarini himoya qilish, salomatligini mustahkamlash, bir so‘z bilan aytganda, ularga munosib shart-sharoitlar yaratish borasida amalga oshirilgan keng ko‘lamli ishlar samarasini bugun har jihatdan sog‘lom va yetuk farzandlarimiz timsolida hayotning o‘zi ko‘rsatib turibdi. Zero, ayol salomatligi – oila sog‘lomligi, jamiyat mustahkamligi, mamlakat barqarorligidir.
Sog‘lom ona – sog‘lom bola, sog‘lom bola – sog‘lom kelajak, demakdir. Bu borada izchil amalga oshirilayotgan “Sog‘lom ona – sog‘lom bola” g‘oyasini o‘zida mujassam etgan dastur asosidagi keng ko‘lamli chora-tadbirlarni eslashning o‘zi kifoya. Bu sa’y-harakatlarning samarasida bugun yurtimiz dunyoning 125 davlati orasida xotin-qizlar uchun qulay sharoitlar yaratish va onalikni muhofaza qilish borasida yetakchi o‘rinlardan birini egallab turibdi. Bu yo‘nalishda yurtimizda yaratilgan milliy tizim dunyoning ko‘plab rivojlangan mamlakatlarida namuna sifatida o‘rganilayotir.
Ayol haqida so‘z ketganda, dunyo sehrlarga, inson yuragi esa mehrga to‘ladi. Bu zotdan ko‘klam uyg‘onishni o‘rgangan bo‘lsa, yoz o‘ziga harorat oladi. Oilaning ko‘rki, hayotning go‘zalligi, kelajakning davomiyligi, farzandlarning ona mehridan masrurligi Ayol bois. Hayot u bilan totli. Shu sabab Ayolni tiriklik mehvariga mengzashadi.
Ayni kunlarda vatanimiz aholisining 51 foizdan ziyodini ayollar tashkil etadi. Ular nurafshon oilalarimizning bekasi, chirog‘idir. Qishloq joylarida har bir oilaga o‘rtacha 5-6, shaharda 3-4 nafardan farzand to‘g‘ri kelishini hisobga olsak, onalarimiz harakati, faoliyat ko‘lamining salmog‘ini tasavvur qilish qiyin emas.
Biz mustaqil davlatda yashayotgan ilk davrda ayollarimiz shitob bilan dunyo maydoniga chiqib ulgurdi. San’at, tadbirkorlik, sport va boshqa sohalardagi 5-6 ta ismning o‘ziyoq o‘zbek ayoli haqida uzoq-yaqin mamlakatlarda chiroyli bir tasavvur uyg‘ota oldi.
Tadqiqot qilsangiz, tarixda ham ajdodlarimiz farzand tarbiyasi bilan muntazam shug‘ullanganlar. Hech qaysi millatda tarbiya shakllari bizdagiday mukammal ishlangan emas. Bu borada muhtarama onalarimizning o‘rni nihoyatda katta bo‘lgan. Bir qarashda munisa, dilbar ko‘ringan bu xilqat kerak paytda umr yo‘ldoshining yaqin maslahatdoshi bo‘la olgan. Amir Temur, Mirzo Ulug‘bek yonlarida turgan Bibixonim, Gavharshodbegim kabi oqila ayollar bizga ibrat. Bobur avlodlaridan Jahongirshohning suyukli rafiqasi Nurjahonbegim davlat ishlarida, siyosatda tengma-teng ishtirok etgan. Demak, yurt, millat taqdiri uchun javobgarlik bizning qonimizda bor.
Mustaqillik ana shu meros hissiyotni uyg‘otdi, ayolni ona, beka, fuqaro — uyg‘un bir qudrat sifatida tasavvur etdi.
Ko‘hna Sharq ayolining tabiiy ko‘rkamlikka yo‘g‘rilgan malohati hali-hanuz dunyoni maftun etib kelayotganining boisi, onalik mehr-muhabbati, oilaga fidoyiligi, Vatanga sadoqati va ayollik latofatida emasmi? Aslida ham ayollarimizning asl go‘zalligi oilaga bo‘lgan munosabati bilan belgilanadi. Oila insonga baxt va to‘kislik keltiruvchi, avlodlar davomiyligini ta’minlovchi maskan bo‘lib, u ayol bilan to‘liq va ziynatlidir.
Ayolning muqaddas go‘shasiga bo‘lgan hurmati cheksiz. Shu tufayli zimmasida tog‘dek turgan ulkan mas’uliyat va vazifalaridan hech-da toliqmaydi, aksincha, jon tomirlari mehr, muruvvat va fidoyilik tuyg‘ularidan kuch olaveradi. Bizning esa undan so‘raganlarimiz shu qadar ko‘pki, eh-he, sanasak ular xuddi yomg‘irday yog‘averadi: sabr — ayoldan, kechirish — ayoldan, ro‘zg‘or yumushlari — ayoldan, millatning kelajagi ayoldan, hatto jamiyatdagi barqarorlik, yurtdagi osoyishtalik, dunyodagi muvozanatni tutib turish ham ayoldan va hokazo… Bu zahmat, burch va mas’uliyatlarni jimgina ko‘tarib yurgan Ayolning matonati esa yanada yuksalib boraveradi. Bardoshi metindan, qalb qo‘rg‘oni kapalak qanotidagi epkindan titragan Ayol bizga, oilasiga, farzandlariga, jamiyatga umri davomida borini beraveradi.
Ayolni go‘zallik shohsupasiga olib chiqqan fazilatlari ana shu zahmatlari, mehnatlari, bardoshlari mahsuli. Odam va olam Ayol mehr-muruvvati bilan ko‘karib borarkan, uning ma’nan va jismonan tugalligi uchun barchamiz birdek mas’ulmiz.
1998 yil — “Oila yili”, 1999 yil — “Ayollar yili”, 2000 yil — “Sog‘lom avlod yili”, 2001 yil — “Onalar va bolalar yili”, 2007 yil — “Ijtimoiy himoya yili” va 2014 yil — “Barkamol avlod yili”da qabul qilingan Davlat dasturlarining amaliyotga tatbiq etilishida ham ushbu e’tibor va maqsadlar mujassam. Vazirlar Mahkamasining 2002 yil 25 yanvardagi “Ayollar va o‘sib kelayotgan avlod sog‘lig‘ini mustahkamlashga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi qarori, Prezidentimizning 2004 yil 25 maydagi “o‘zbekiston Xotin-qizlar qo‘mitasi faoliyatini qo‘llab-quvvatlashga doir qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi farmoni oilalarning tibbiy madaniyati darajasini yanada oshirish, ayollarning sog‘lig‘ini mustahkamlash, sog‘lom avlod tug‘ilishi va ularni tarbiyalash uchun sharoitlar yaratishga qaratilgan chora-tadbirlarda ham xotin-qizlar manfaatlari ustuvorligi ko‘zda tutilgan. Xullas, yurtimizda islohotlar jarayoni kechar ekan, jamiyatda ayol masalasi eng ko‘p tilga olinadigan mavzuga aylandi.
M.Yuldashеva. O.Ahadov, G`.Xafizov, F.Xudoyqulov
 

Аёлга муҳаббат ҳаётга муҳаббат! Бироқ ҳаётни севганинг аёлни севганинг эмас.Чунки аёл ҳаётдан ҳам улуғроқ ва қимматлироқдир. Уларсиз ҳаёт зимистондир. Аёл қалби денгиз каби улкан ва буюкдир. Замин  денгиз сувидан қанчалар баҳраманд бўлса, инсон ҳам аёл қалбидан, меҳридан шунчалар баҳра олади.  Аёл, она барча сўзлар замирида мислсиз, сиз-у биз англаб етолмас мазмун борки, бу ҳақда қанча фикр-у мулоҳаза юритсак барибир оз.<cut>
Одамзот онгли ҳаёт бошлагандан буён, аёлларга кучли ихлос қўйиб, уни севиб, ардоқлаб келади. Аёл бу каби эъзозларга, шон-шуҳратларга, шарафларга муносиб, улар илк меҳрини қўшиб, бажараётган оламшумул ишлари билан улуғдир. Аёл  буюк зотки, у дунёни ларзага солувчи, қалбларни тўлқинлантирувчи, оламни ҳайратга солувчи ва дарё сувларидек қалбида меҳр нури мавжланиб оқгувчи ҳам ўзбек аёлига хос-мос хусусиятдир.
Ҳозирги кунда аёлларимизнинг  жамиятда ва оилада ўрни катта. Аёлликнинг бахти –бу она бўлиш.Ҳалқимизнинг “Аёл борки, олам мунаввар”деган сўзлари  бекорга айтилмаган. Эрта саҳардан иссиқ нон ёпган, болаларини ювиб-тараб, ўқишга, ишга кузатадиган ҳам онадир. Аёл фарзандларига  меҳр билан боқиб, вояга етказади.Ўз сути орқали меҳрини беради. Аёл бир умр фарзанди учун яшайди.Фарзандимни яхши жойларда ўқитай, келажакда яхши касбни эгаси бўлсин, қариганимда суянчиқ бўлсин деб доим уни дуо қилади. Ҳар доим фарзанди учун яшайди.Оила бир кема бўлса, уни бошқарувчиси эса аёл ҳисобланади.Оилада, айниқса қиз болаларни тарбиясида аёлнинг роли катта. Қиз бола вояга етиб, унинг бошқа оилага келин бўлиб тушиб то улар билан бир оила бўлиб кетишида ҳам онанинг панд насиҳатлари ,ўгитлари керак. Бу ўгитларга амал қилган қизлар албатта бахтли бўлади.Чунки онанинг нияти пок, ўзи пок. Буни қарангки фарзандларга онадан 70 фоиз, отадан 30 фоиз  уларнинг барча фазилатлари ўтар экан.
Неча йиллар қийналиб бола боқар оналар
Бу қилган меҳнатини билармикан болалар.
Дўстим сенга маслаҳат, ҳор бўлмай десанг гар
Бахтли бўларсан Она қадрига етсанг агар.
”Аёл бир қўлида бешикни тебратса, бир қўлида дунёни тебратади.”деган  сўзларни халқимиз бежиз айтмаган. Аёл — борлиқ кўзгуси.Унинг гўзаллиги оламни чароғон этади, чунки унинг нияти пок. Шу боис уни авайлаб, асраган юртнинг келажагини порлоқ деб айтишади. Бугунги кунда хотин-қизлар ҳаётимизнинг барча жабҳаларида, жумладан, таълим ва соғлиқни сақлаш тизими, саноат ва қишлоқ хўжалиги, қурилиш, транспорт ва алоқа соҳаларда самарали фаолият олиб бормоқда. Зукко қизларимиз, фозила аёлларимиз эса фан, санъат, маданият ва спортда юқори марраларни забт этишяпти. Хусусан,  айни пайтда юртимизда 500 нафардан ортиқ аёл фан доктори, 5000 нафарга яқини фан номзоди бўлгани ҳам фикримизни яққол тасдиқлайди. Бугунги кундаги юртимиз аёллари интилувчан, ишбилармон ва зукколиклари билан жамиятдаги барча соҳада эркаклар билан елкама-елка меҳнат қилиб келишмоқда.Айниқса, қишлоқ аёлларини фермерлик соҳасидаги ютуқларидан дилинг яйрайди. Республикамизда аёлларга бўлган эътибор катта.Республикамиз Президенти И.А.Каримов ҳар бир маърузаларида аёлларга алоҳида тўхталиб ўтадилар.”Фақат соғлом онадан соғлом фарзанд туғилади”,”Фақат ақл-заковатли соғлом оналаргина комил инсонларни тарбиялашга қодир бўлади.”деган гаплари бежис эмас.
Кейинги йилларда республикамизда қувонарлиси, хотин-қизлар оғирини енгил қилиш, уларнинг ҳаёт шариоитини яхшилаш, оила ва жамиятдаги мавқеини янада мустаҳкамлаш каби вазифалар устивор вазифалардан бири ҳисобланмоқда.Соғлом бола дунёга келиши учун тез тиббий ёрдам, скрининг перенатал марказлар , замонавий қишлоқ врачлик пунктларидан иборат генофондини яхшилашга қаратилган самарали тизим ташкил этилгани, ёш оилаларнинг моддий ва маънавий қўллаб –қувватланаётгани ҳам ана шу юксак эътибор намунасидир.
”Йил аёли”,”Оналар куйлаганда”,”Дўппи тикдим ипаклари тиллодан”,”Қўли гулдир ўзбек аёлин” каби ўнга яқин қўрик-танлов ҳамда бошқа нуфузли тадбирлар орқали дилбар опа-сингилларимиз, меҳрибон оналаримизнинг маънавий-интелектуал салоҳияти, ҳалол меҳнати ва юксак қобилияти муносиб шарафланмоқда.1999 йилда Президентимизнинг фармони билан “Зулфия”номидаги давлат мукофотининг таъсис этилиши аёл зотига эҳтиром ва эъзоз, ижлдкорларга юксак ҳурмат белгисидир.Ушбу мукофот мамлактимиздаги кўплаб иқтидорли ва истеъдодли қизларни юзага чиқарди. Зеро, мустақиллигимиз энг аввало хотин-қизларга, уларнинг ҳар жабҳада фаоллигининг ошишига улкан имкониятлар очиб берилганлигини, бу улуғ неъмат аёлнинг, онанинг бахтли, саодатли яшашига кафолат эканини тўла-тўкис англаб турибмиз, албатта.
Аёлларга иззат-икром кўрсатиш, уни ардоқлаш, оғирини енгил қилиш миллатимизга хос фазилат ва минг йиллик қадриятимизнинг таянч устунларидан бири саналади.Зеро, оиладаги тотувлик, жамиятдаги барқарорлик, юртдаги осойишталикни сақлаб туришда ҳам аёл зотининг ўрни бор.
    Сенинг меҳрингдайин меҳр йўқдир оламда,
   Сенинг қаҳрингдайин қаҳр топилмас зинҳор,
   Бизни ўз меҳрингдан қилмагин дариғ.
   Сен барибир муқаддассан муқаддас аёл.
 
   Табассумла қарши олиб ҳар кунни.
   Алла билан овутгансан бутун дунёни,
   Бешигингни болиш айлаб бедор тунингни,
   Сен барибир муқаддассан муқаддас аёл.
М.Юлдашева. М.Маматқулова.С.Юсупова.
 

Jizzax politexnika instituti “Binolar va muxandislik inshootlari injiniringi” fakulteti tomonidan o‘tkazilgan “Keksalarni e’zozlash yili” Davlat dasturi ijrosini ta’minlash va “Xotira va qadrlash kuni” munosabati bilan “Jasorat, burch, matonat” shiori ostida ma’naviy — ma’rifiy tadbir o‘tkazildi. Ushbu tadbirga 20 yaqin urush qatnashchilari, front ortida mexnat qilgan nuroniy oqsoqollar, institutning faxriy professor-o‘qituvchilari va fakultetning 120 nafar iqtidorli talabalari ishtirok etishdi. Ushbu tadbirda quyidagilar so‘zga chiqdilar;
1. Tadbirni institut rektori E.A.Saliev tadbir qatnashchilarini Fashizm ustidan qozonilgan g‘alabaning 70 yilligi bilan samimiy tabriklab, mamlakatimizda va institutimizda keksalarga yaratilayotgan shart-sharoitlar, ko‘rsatilayotgan g‘amxo‘rliklar to‘g‘risida gapirib o‘tdi. U o‘z so‘zida quyidagi statistik ma’lumotni gapirib o‘tdi:
— 2014 yilda respublikamizda 3873 nafar II-jaxon urushi qatnashchisi bo‘lgan bo‘lsa,
— 2015 yilda 2827 nafar II-jaxon urushi qatnashchisi qoldi.
— Respublika bo‘yicha 88750 nafar front ortida mexnat qilganlar,
— Jizzax viloyati bo‘yicha 2554 nafar front ortida mexnat qilganlar,
— bugungi kunga kelib viloyatimizda 166 nafar II-jaxon urushi qatnashchisi qoldi. Ushbu nuroniylarga doimo xurmat ko‘rsatish lozimligini takidlab o‘tdi.<cut>
   
Institut rektori tadbir ishtirokchilarini tabriklamoqda
2. Ulug‘ vatan urushi qatnashchisi YUsuf bobo Xolmatov II-jaxon urushi davrida frontdagi xizmat jarayoni, fashizm ustidan qilingan g‘alabaning mashaqqatlari xaqida batafsil gapirib o‘tdi.
3. Ulug‘ vatan urushi qatnashchisi Abdujalil bobo Abdujabborovning II-jahon urushidagi fashizm bilan qonli to‘qnashuvlar, g‘alaba shukuhi, urushdan keyingi davrlardagi mashaqqatli kechinmalar, mamlakatimizda keksalarga yaratilayotgan e’tibor xaqida to‘lqinlanib gapirib, ushbu ishlarning tepasida turgan yurtboshimizga o‘z minnatdorchiligini beldirib o‘tdi.
    4. “Oliy matematika” kafedrasi faxriy dotsenti Mamasodiq Mansurov tadbir qatnashchilarini Fashizm ustidan qozonilgan g‘alabaning 70 yilligi bilan tabriklab, shunday ma’naviy tadbirni tashkillashtirgan institut ma’muriyatiga o‘z minnatdarchiligini bildirdi.
5. Fakultet talabasi Komiljon Isroilov faxriylarga bag‘ishlab “Bir burda non” she’rini o‘qib berdi.
   
Tadbir jarayonidan lavxalar
    
SHundan so‘ng xar bir nuroniy keksalarga ma’muriyat tomonidan tashkillashtirilgan estalik sovg‘alarini topshirdilar.   
 
Tadbir qatnashchilar bir piyola choy ustida
 
  Tadbir so‘nggida barcha nuroniy mexmonlar bir piyola choyga taklif qilinib, ularga milliy taom osh berildi.
Bunday xurmat-izzatdan xursand bo‘lgan nuroniy otaxonlar qo‘llarini duoga ochib, institut ma’muriyatini va tadbir qatnashchilari xaqida xamdu-sanolar aytishdi.
 Fakultet ma’naviy va marifiy ishlar bo‘yicha dekan muovini           M.Mirzabekov 

Наше общество постоянно заботится о женщинах, у нас есть комплекс социально экономических, научно технических и духовно нравственных мер, который дает нашим женщинам возможность обрести большое чувство социальной защищенности и ведет к проявлению более активной деловой и творческой деятельности.
В настоящее время женщина участвуют во всех отраслях хозяйства, работает в органах управления, постоянно чувствуя поддержку мужчин. При этом следует отметить, что женщина прекрасно справляется с домашним хозяйством и занимается воспитанием детей.<cut>
Порой удивляешься, как это женщина со всем этим справляется. Конечно, мы нисколько не умаляем роль мужчины в семье, они стараются нам помочь во всем, без них мы не можем решить ни одного вопроса, недаром они у нас глава семьи.
Счастливая семейная жизнь, это сочувствие и поддержка во всём, это счастливая старость в кругу семьи, мир, благополучие и спокойствие во всем, что всё нас окружает дома.
А что же на работе? Счастье, когда ты работаешь в хорошем коллективе, когда ты с удовольствием идешь на работу, где тебя ждут добрые люди, хорошие друзья.
Вот мне и хочется написать о нашем женском коллективе, во главе с его председателем женского совета Турсуновой Б. В нашем коллективе работает много женщин и у каждой своя судьба, своя драма, свое счастье. Говорят, что тяжелее всего работать в женском коллективе, потому что женщины более эмоциональны, разговорчивее. Любую ситуацию в жизни они воспринимают через свое сердце. В нашем женском коллективе работают всего две женщины не местной национальности. Но работая в этом коллективе более 37 лет, я как представитель малых народностей, точнее кореянка, никогда не слышала разговоров о национальной принадлежности. У нас никогда не вставал вопрос, какой ты национальности? Мы все живём и работаем, как одно целое. Каждый со своими обычаями, традициями, не ущемляющими никого. Наоборот национальные традиции каждого народа обогащают друг друга, учат толерантности, укрепляют дух взаимопомощи и интернационализма. Мы часто собираемся в месте, нас к этому подталкивает наша председатель женсовета, мы празднуем все праздники Республики Узбекистан. На эти праздники мы приносим различные блюда каждой нации учимся друг у друга, как приготовить, то или другое блюдо. И за чашкой чая, делимся своими проблемами, радуемся успехам детей и внуков, а это самое главное, ради чего мы живем на этом свете.
Лейтмотивом наших встреч является здоровье всех – нас, детей, внуков, спокойствие на этой доброй и щедрой земле, мир, благополучие. Чтобы никогда не было войн, чтобы мы не видели слезы матерей, детей и стариков. Пусть будут слезы на глазах только от радости и счастья.
Также мы часто проводим вечера поэзии среди наших студентов. Они с удовольствием читают стихи классиков русской и зарубежной литературы. Никогда не встает вопрос, чьи стихи лучше. Ответ один, все стихи хороши, т.к в них воспевается любовь к Родине, матери, дружбе и мире среди людей разных национальностей, а эти чувства у каждого народа одинаковы. И я призываю всех женщин нашего коллектива своими добрыми делами, отличной работой, ежедневно вносить вклад во имя счастья людей на земле, мира и благополучия во всем.
 
Доц. Эм М
 
Асс. Хазраткулова А

 
Аёл – у меҳнатда фидойидир, оилада жафокашдир, мухаббатда вафо тимсолидир, жамиятнинг таянчидир. Тарихни варақласак, аёллар жамиятнинг маиший, сиёсий ва маданий ҳаётида ўз ўрнига эга бўлишган. Шарқ аёллари ҳеч қачон сиёсатдан, жамиятдан четда турмаган. Халқнинг буюклиги, юртнинг бутлиги, элпарвар, ватанпарвар аёлларга ҳам боғлиқ бўлган. Тўмарис, Барчин, Зарина каби эпик образларнинг фаолияти фикримизнинг далилидир.<cut>
Мана бугун, мустақил Ўзбекистон давлати жаҳон харитасида пайдо бўлганлигига 24 йил тўлмоқда ,ўзбек халқи миллий камолот йўлига кирди.Ҳозирги ўзбек хотин – қизлари ҳаракати жаҳон хотин – қизлари ҳаракатининг бир халқаси бўлмоқда.
Ўзбек аёллари муаллима, мураббия, раҳбар, ишчи, муҳандис, ҳунарманд бўлиб майдонга чиқди. Таълим ва тарбия тизимларида, тиббиёт муассасаларида хотин – қизларимизнинг ишлаётгани халқимиз, миллатимиз бахтидир.
Бугунги кунда аёллар оиладаги вақти ва миқдори чекланмаган ишларни ҳамда фарзанд тарбиясини  ижтимоий вазифалар билан қўшиб олиб боришлари натижасида бир қатор мураккабликлар юзага келдики, улар меҳнатидан жамоат ишлаб чиқаришда фойдаланиш мақсадга мувофиқ эмас, хотин қизларни уй бағрига қайтариш керак, деган фикрлар ҳам пайдо бўлди. Бу тўғрими? Бизнингча йўқ. Масаланинг бу тарзда қўйилиши хато бўлиб, ижтимоий – иқтисодий жиҳатдан асосланмагандир.Лекин Республикамиздаги хотин – қизлар, айниқса, ишловчи оналар меҳнатидан ҳозирги кунда фойдаланишнинг аҳволини жиддий кўриб чиқиш шарт  ва кўриб чиқилмоқда.Ахир, кўп болали онани жамоат ишлаб чиқаришида қатнашмаяпти, деб айтиш мумкинми, улар фарзанд тарбиясидек мураккаб ижтимоий вазифани бажарибгина қолмай, бугунги кунда шахсий хўжаликда меҳнат қилиб, жумҳуриятимизда етиштирилаётган гўшт ва сабзавотнинг қарийиб яримини, сутнинг 64 фоизини ишлаб чиқармоқдалар.Шу боис ҳам аёл – она ижтимоий таъминланган бўлиши керак.Аёлларнинг нозик елкаларидаги рўзғор ва болаларнинг ҳадсиз ташвиши, юмушларининг ўзи давлат аҳамиятига молик бўлган энг муҳим ишдир.
И.А.Каримов 2015 йил 7 март  куни “Ўзбекистон хотин – қизларига байрам табриги”ни йўллаб,  “Айни пайтда юртимизда хотин – қизларнинг сиёсий ва ҳуқуқий савияси, ижтимоий фаоллиги тобора юксалиб бораётганини давлат ва жамият бошқарувининг барча бўғинларида, суд – ҳуқуқ тизимида, нодавлат ташкилотлар, ижтимоий тузилмалар фаолиятида, умуман, ҳаётимизнинг барча соҳа ва тармоқларида яққол кузатиш мумкин” деб бежиз айтмадилар, чунки биргина Жиззах вилоятидаги аёл депутатларимизни кўриб, буни қанчалик ҳақиқат эканлигини билиш мумкин, Олий Мажлис сенатори Тўраева Гулнора Мамадалиевна(Жиззах вилояти ҳокими ўринбосари, вилоят хотин-қизлари қўмитаси раиси), Қонунчилик палатасининг депутати Зулайхо Акрамова, Вилоят кенгашининг 57 та депутатидан 9 таси хотин – қизлардир, улардан, Гулнора Тўраева, Рашида Ёдгорова, Манзура Норқўзиева, Мўтабар Каримова, Бозоргул Тўраева, Саодат Янгибоева, Дилора Юлдашева, Мавлуда Нишонова, Холбиби Қобилова.
Туман депутатлар таркибида, яъни Жиззах шахар депутатлари – 29 та шундан — 5 таси,
Арнасой туман депутатлари — 21 та шундан – 7 таси,
Бахмал туман депутатлари — 30 та шундан – 5 таси,
Дўстлик туман депутатлари — 23 та шундан – 6 таси,
Жиззах туман депутатлари – 30 та шундан – 9 таси,
Зарбдор туман депутатлари — 23 та шундан – 7 таси,
Зафаробод туман депутатлари — 21 та шундан – 2 таси,
Зомин туман депутатлари — 28 та шундан – 7 таси,
Мирзачўл туман депутатлари — 22 та шундан – 7 таси,
Пахтакор туман депутатлари — 23 та шундан – 4 таси,
Фориш туман депутатлари — 25 та шундан – 5 таси,
Янгиобод туман депутатлари – 20 та шундан – 2 таси,
Ғаллаорол туман депутатлари – 30 та шундан – 5 таси, хотин – қизлардир.
Хулоса қилиб шуни айтиш лозимки, дунёда давлат ва жамиятнинг нуфузи, демократик тафаккури, маданий даражасини кўрсатадиган мезонлар кўп. Лекин ҳар қайси миллат ва халқнинг маънавий камолотини гўёки ойнадек акс эттирадиган шундай бир мезон борки, у ҳам бўлса, жамиятнинг хотин – қизларга бўлган муносабати, ҳурмати билан белгиланади.
Шундай эъзозга бугун, ўзбек аёли эришди десам муболаға бўлмайди.     
 
Худойбердиев У, Файзуллаева К.

 
Ҳар қандай миллатнинг равнақи,
умумбашарият тарихида тутган ўрни,
мавқеи ва шуҳрати бевосита ўз
фарзандларининг ақлий ва жисмоний
етуклигига боғлиқ.
И. Каримов
 
Мустақилликка эришиш  — бу ўз тақдиримизни қўлимизга олиб,  қандай  улуғ тарих, маданият ва маънавиятга эга эканимизни чуқур англаб, беқиёс салоҳиятимизни ишга солиш, қадриятларимизни, дину-диёнатимизни тиклаш каби буюк ва муқаддас бурчимизни амалга оширишдир.  Шу билан бирга эртанги кунимизни янада юксалтиришга мустаҳкам замин яратиш, биз бошлаган буюк ишларни давом эттиришга қурби-қудрати етадиган, ҳеч кимдан кам бўлмасдан ҳаётга кириб келаётган етук ва баркамол, мустақил фикрлайдиган янги авлодни камол топтириш демакдир.
Мамлакатимизда  истиқлолнинг илк йилларидан бошлаб ёш авлод таълим-тарбиясига энг муҳим вазифалардан бири сифатида эътибор қаратиб келинмоқда.  Келажак авлод ҳақида қайғуриш, соғлом, баркамол наслни тарбиялаб етиштиришга интилиш бизнинг миллий хусусиятимиздир. Айни вақтда,  соғлом авлодни тарбиялаш эса буюк давлат пойдеворини, фаровон ҳаёт асосини қуриш деганидир.   Бугун юртимизда ёш авлодни  ҳар томонлама етук ва баркамол қилиб тарбиялаш масаласига катта аҳамият берилмоқда.
Бугунги кунда кишилик жамияти ривожига кучли таъсир кўрсатаётган, унга ўзига хослик бахш этаётган ижтимоий омиллар қаторида диний омилнинг ҳам алоҳида ўрни бор. Диннинг яратувчилик, бунёдкорлик, уюштирувчилик ва йўналтирувчилик салоҳиятидан фойдаланилганда у ҳамиша жамият ривожи, инсон камолотига хизмат қилган.  Айни пайтда, инсониятнинг кўп асрлик тарихи диндан ниқоб сифатида фойдаланиш, ундаги ғояларни вайронкорлик руҳида талқин этиш одамлар бошига кўплаб кулфатлар келтирганини кўрсатади.
Тарихдан яхши биламиз, инсоният ўз бошидан жуда кўп синовларни кечирган. Қанчадан-қанча қирғин-барот урушлар, бузғунчиликлар бўлган. Одамзод ақлли зот бўла туриб нега буларга йўл қўйиб келмоқда? Ахир урушлар, бузғунчиликлар аввало унинг ўзи учун кулфат келтиради-ку?
Бу саволга  юртбошимизнинг мана бу фикрлари жавоб бўла олади: “Тарих тажрибаси шундан далолат берадики, инсон табиатидаги инсонийликдан кўра ваҳшийлик, ур-йиқит инстинктлари,  яъни хатти-ҳаракатларини қўзғатиб юбориш осонроқ”.
Глобаллашув шароитида эса у янгича шаклу шамойил ва кенг миқёс касб этиб, жамиятдаги барқарорлик ва тараққиётга таҳдид солмоқда. Айни пайтда, инсониятнинг кўп асрлик тарихи диндан ниқоб сифатида фойдаланиш, ундаги ғояларни вайронкорлик руҳида талқин этиш одамлар бошига кўплаб кулфатлар келтирганини кўрсатади. Замонавий воқелик диндан ғаразли мақсадлар йўлида фойдаланиш давом этиши баробарида у ўта нозик тус ва хатарли кўринишлар олаётганидан гувоҳлик беради. 
Ёшларимизнинг турли оқимларга кириб қолишлари сабаблари қаторига  уларнинг билимлари, шу жумладан, диний илмларни эгаллашга бўлган қизиқиш ва интилиши ҳамда ишонувчанлиги, бирданига ҳамма нарсага  (бойлик, шон-шуҳрат, мартаби ва ҳ.к.) эга бўлишга ҳаракат қилиш каби омилларни алоҳида ажратиб кўрсатиш лозим.
Одамлар онги ва қалбида маърифатнинг мутлақ устивор бўлишига эришиш, кишилар тафаккурини бойитиш, уларга соғлом ва собит эътиқодни шакллантириш учун кураш, бу йўлдаги назарий ва амалий ишларнинг ҳозиржавоблигини таъминлаш, таъсирчанлигини ошириш долзарб вазифалардан бўлиб қолаверади.  Зеро, Юртбошимиз ўринли таъкидланларидек, одамнинг ўз мустақил фикрига, собит эътиқодига, ўзи таяниб яшайдиган ҳаётий-миллий қадриятлар, шаклланган дунёқараш  ва мустаҳкам иродага эга бўлиш  ҳар  турли мафкураларнинг босими, уларнинг гоҳ ошкора, гоҳ пинҳона кўринишдаги тайзиқларига бардош беришнинг  асосий шарти ҳисобланади.
Демак, ҳар биримиз энг аввало  вояга етиб келаётган ёш авлодни бундай зарарли оқимлар таъсиридан асраб-авайлашимиз, уларда соғлом эътиқодни шакллантиришимиз зарурдир. Бизнинг заминимизда  вояга етаётган баркамол авлод тарбиясида ота-она қанчалик масьулиятли ҳисобланса, устоз-муаллимнинг бурчи ундан-да кўпроқ. Зеро, ҳақиқий устозликнинг моҳияти улуғ ҳаёт тақозо этаётган ахлоқий фазилатларни ёш авлоднинг онгига, эьтиқодига, энг муҳими, унинг кундалик ҳатти-ҳаракатига айлантира билишидир. Устоз-мураббий тимсолида ёшларга нафақат таьлим берадиган, балки уларнинг қалбига, онгу шуурига она-Ватан меҳрини, юксак инсоний туйғуларни сингдирадиган, бутун умрини жондан азиз фарзандларимизни ҳам жисмонан, ҳам маънан, ҳам ахлоқан баркамол этиб тарбиялашда фидойилик кўрсатадиган жонкуяр ва олижаноб инсонларни кўрамиз. Юртимизда муҳтарам Президентимиз И.А.Каримов олиб бораётган одилона сиёсат натижасида ўқитувчи шахси улуғланмоқда, эъзозланмоқда. Юртбошимиз айтганларидек: “Ўз-ўзини эл ишига бағишлаган, инсон тарбиясига жон тиккан олижаноб ўқитувчиларни, муътабар муаллимларни бундан буён ҳам бошимизга кўтарамиз”. (Баркамол авлод орзуси. И.А.Каримов Т. “Шарк” 1998).
Ҳар бир оиланинг  таълим муассасалари билан яқиндан ўрнатадиган алоқаси ҳам фарзандлар маънавиятини шакллантиришга, шунингдек  диний экстремизм ва ақидапарастлик ғояларига  қарши тарбиялашда катта ҳисса қўшади.  Шуни таъкидлаш  жоизки, коллеж ва  олийгоҳларда таълим олаётган  талабаларнинг кўпчилиги ота-онасидан узоқда, мустақил тарзда яшайдилар ва уларнинг эътиборидан  четда бўладилар.  Айнан  шу даврда болаларда  психологик жиҳатдан ҳам қизиқувчанлик, интилувчанлик, бошқаларга тақлид қилиш кучаяди.  Шунинг учун ҳам  таълим муассасаларида маънавий-маърифий ишларнинг самарадорлигини оширишга,  хусусан талабаларга бегона ғоялар, зарарли оқимларга қарши тура оладиган дунёқарашни шакллантиришга алоҳида эътибор бериш лозимлиги ва бу борада олиб бориладиган ишларни кўпроқ талабалар турар жойларида амалга оширилиши давр тақозосига айланиб бормоқда. Бу ишлар учун ҳар биримиз, айниқса гуруҳ мураббийлари масъуллигимизни унутмаслигимиз лозимдир.
“Бугунги кунда, — деб ёзади И. Каримов, — ёшларимиз нафақат ўқув даргоҳларида, балки радио-телевидение, матбуот, Интернет каби восилар орқали ҳам ран-баранг ахборот ва маълумотларни олмоқда. Жаҳон ахборот майдони тобора кенгайиб бораётган шундай бир шароитда болаларимизнинг онгини фақат ўраб-чирмаб, уни ўқима, буни кўрма, деб бир томонлама тарбия бериш, уларнинг атрофини темир девор билан ўраб олиш, ҳеч шубҳасиз, замоннинг талабига ҳам, бизнинг эзгу мақсад-муддаоларимизга ҳам тўғри келмайди”.
Шу нуқтаи назардан қараганда, олиб борилаётган маънавий-маърифий ва ғоявий-тарбиявий ишлар ёшларнинг қизиқиши ва интилишларидан келиб чиқиб ташкил этилгандагина ўзининг таъсир қувватига эга бўлишини ва аниқ амалий натижаларга эришишига замин яратади.” Кимда-ким  ёшлигида ўзини улуғ ва ажойиб ишлар билан ёки лоақал оддий, лекин ҳалол ва фойдали  меҳнат билан мустаҳкам боғламаган экан, у ёшлиги қанчалик хушчақчақ ўтган ва қанчалик ёрқин  хотиралар қоладиган бўлмасин, уни ҳайф кетган деб ҳисоблайвериш мумкин”, деб ёзган эди  донишмандлардан бири.
Шундай экан, ёшларимизнинг бўш вақтини  унумли ўтказиш, касб-ҳунар, фойдали меҳнатга ўргатиш, турли тўгараклар фаолиятини жонлантириш, спорт клубларида қулай имкониятлар яратиб бериш ҳам кўзанган мақсадларга эришишнинг муҳим шарти ҳисобланади.  Бу фикрларимизнинг тасдиғи сифатида  айтишимиз мумкинки, мамлакатимизда  фарзандларимиз тўғри тарбияланиши учун барча шарт-шароитлар мавжуд. Ҳар бир вилоятда, қолаверса ҳар бир ўқув масканида, спорт масканлари, турли хил ўқув тўгараклари мавжуд. Авваламбор, ёшларимизнинг нималарга қизиқишларини билишимиз ва уларнинг бўш вақтларидан  тўғри  ва унумли фойдалана олишларига ёрдам бериш бизнинг бурчимиздир. Ана шундагина ҳақиқий юрт эгаларини шакллантирган бўламиз.
Адабиётлар:
1. И.А.Каримов  “Ўзбекистон эришган ютуқ ва марралар – биз танлаган ислоҳотлар йўлининг тасдиғидир”. Тошкент, “Ўзбекистон” нашриёт-матбаа ижодий уйи, 2014.
2.  И.А.Каримов “Баркамол авлод орзуси”. Тошкент, “Шарқ”, 1998.
3. “Диний экстремизм ва терроризмга қарши курашнинг маънавий-маърифий асослари”.  Тошкент, “Тошкент ислом университети” нашриёт-матбаа бирлашмаси, 2005.
 
Холмўминова Д.А., Матчанова М.Б., Норқулова З.Т.,
 
Бобомуродова С.Ю. ЖизПИ,  Турсунова Н.Э. ЖВХТХҚТ ва УМОИ

Жамият тобора жадаллашаётган ҳозирги вақтда техниканинг ривожланиши, турли хил информацион ахборотларнинг кучайиши, дунё тараққиётининг тезлик билан ривожланиб бориши инсон феноменининг жуда тезлик билан ўзгаришига, атроф-муҳитнинг тобора салбий ахборотлар билан тўлиб боришига олиб келмоқда. Мана шундай бир вақтда биз келажагимиз пойдевори ҳисобланган ёшларимизнинг турли хилдаги салбий иллатлардан асрашимиз ва уларда ватанпарварлик, меҳр-оқибат, саҳийлик, самимийлик, камтаринлик каби ҳислатларнинг мустаҳкам тарзда шаклланиб боришига эришимиз лозимдир. Глобаллашув “оммавий маданият”ни ёймоқда. У ўзбекларнинг тафаккурига, мусиқасига, дидига, кийинишига, меню, иморат қуриш, ўзаро муомала, оиласига, оилавий муносабатларига, ҳатто орзуларига ҳам чанг солмоқда. Нафақат ўзбеклар, балки МДҲ мамлакатлари аҳолисига ҳам. Бернард Розенберг (АҚШ): “Оммавий маданият”нинг асосий сабаби – замонавий техника. На миллий характер, на иқтисодий, на сиёсий тизим бу масалада ҳал қилувчи аҳамиятга эга эмас,” дейди (1965 й.).“Оммавий маданият” ва унинг қадриятлари кенг оммага қаратилган.<cut> Улар оммавий техник тарғибот воситалари орқали тез, бирданига тарқатилади. Оммалаштирилади. Оммавий маданият шундай глобаллашади, қабул қилинади. Бу ўз-ўзидан бўлмайди. Муайян сиёсий, молиявий гуруҳлар томонидан ташкил қилинади. Бироқ, бизни бу гуруҳлар оладиган фойда эмас, балки маданий маҳсулотларнинг ғоявий-эстетик хусусияти қизиқтиради. Чунки бу маҳсулотлар ҳаётий воқелик эмас, унинг ясамаси, санъат асари эмас, балки суррогатдир. Олма эмас, унинг тулупи, расми, макети. “Оммавий маданият” глобаллашув даврининг махсули бўлган ОАВнинг янги кўринишлари таъсирида дунё мамлакатларининг барчасига “замонавий маданият” сифатида кириб борди. У ХХ аср ўрталарида оммавий мулоқот ва ахборот воситаларининг жамият ҳаётига чуқур кириб бориши ва барча ижтимоий гуруҳлар учун етарли бўлиши натижасида шаклланган ҳамда моҳиятан барча ёшдаги аҳоли учун тушунарли бўлган маданият намуналари (оммавий эстрада мусиқаси, цирк ва ҳ.к.) қадриятларидир. “Оммавий маданият”нинг кескин ривожи XX асрнинг ўрталарига тўғри келади. Шу вақтдан бошлаб у кенг қамров ва ҳужумкорлик билан тарқала бошлади. Оммавий ахборот ва коммуникация (радио, кино, телевидение, кўп нусхали газеталар, суратли журналлар, интернет) воситаларининг кескин ривожи ва тарқатилиши – глобаллашув жараёни бунга сабаб бўлди.
Чунки глобаллашув даврида ҳар қандай жараён дунёнинг у четидан бу четига тез суръатлар билан кўчиб ўтишини инкор эта олмаймиз. Энг умумий маънода, глобаллашув муайян ҳодиса, жараённинг барча минтақалар, давлатлар ва бутун Ер юзини қамраб олганини ҳамда уларнинг инсоният тақдирига дахлдор эканини англатади. Глобаллашув жараёнининг ҳаётимизга тобора тез ва чуқур кириб келаётганининг асосий сабаби эса, Президентимиз қайд этганларидек, “бугунги кунда ҳар қайси давлатнинг тараққиёти ва равнақи нафақат яқин ва узоқ қўшнилар, балки жаҳон миқёсида бошқа минтақа ва ҳудудлар билан чамбарчас боғланиб бораётганидадир. Бирон мамлакатнинг бу жараёндан четда туриши ижобий натижаларга олиб келмайди”. Бу борада ҳинд халқининг давлат арбоби Махатма Гандига “Глобаллашув жараёнига қандай қарайсиз?” деган саволни беришганда, у шундай маънода жавоб берган экан: “Мен ташқаридаги бўрондан қўрқиб, деразамни ёпиб қўя олмайман, чунки менга тоза ҳаво ҳам керак. Шу билан бирга, тоза ҳаво керак экан, деб деразамни катта очиб ҳам қўя олмайман, чунки уйимни чанг-тўзон босиб кетишини ҳам хоҳламайман”. Демак, биз ўша кириб келаётган воситаларга фильтр ўрнатишимиз керак, холос.Глобаллашув жараёнининг яна бир ўзига хос жиҳати унинг мафкуравий таъсир ўтказиш кўламини ҳаддан зиёд кенгайтириб, беқиёс даражада тезлатиб юборганида ҳам кўринади. “Мана шундай вазиятда, – деб ёзади Юртбошимиз, – одам ўз мустақил фикрига, замонлар синовидан ўтган ҳаётий-миллий қадриятларга, соғлом негизда шаклланган дунёқараш ва мустаҳкам иродага эга бўлмаса, ҳар турли маънавий таҳдидларга, уларнинг гоҳ ошкора, гоҳ пинҳона кўринишдаги таъсирига бардош бериши амримаҳол”. Глобаллашган дунёда ёшлар манипуляторларга, бўйидан, энидан, вазнидан урувчи сотувчи, одам савдогарлари, диний экстремистлар, фирибгарлар билан бирга яшашларига тўғри келади. Бундай шароитда ҳар бир ёш йигит-қиз уларга нимани қарши қўйишни, ўзини қандай ҳимоя қилиш кераклигини билиши лозим. Бунинг учун улар фирибгарлар билан қандай гаплашишга, ҳаётда учрайдиган қалтис вазиятларда энг тўғри, мустақил қарор қабул қилишга тайёр бўлишлари керак.
 Фойдаланилган адабиётлар:
 1. И.Каримов. Юксак маънавият – енгилмас куч. Т. Маънавият. 2008 й.
2. С.Отамуратов. Глобаллашув ва миллат. Т. Янги аср авлоди. 2008 й.
3. Республика Маънавият ва маърифат кенгаши. Миллий ғоя ва мафкура илмий-амалий маркази. Глобаллашув, оммавий маданият, миллий ғоя. Т. Маънавият. 2009 й.
 ЖизПИ
 Х.Хидиров Т.Ибайдуллаев А.Тошбоев

XX asr boshlarida qator mamlakatlarda xotin-qizlar o’zlari orzu qilgan siyosiy huquqlarning anchasini qo’lga kiritdilar. Lekin bu huquqlar ularning hayotini unchalik yaxshilamadi. Ikkinchi jahon urushidan keyingi davrda ayollar huquqlari uchun kurashgan amerikalik va angliyalik ayollar demokratik huquqlarni himoya qilish kurashlariga qo’shilib ketdilar. 
Amerikalik feminist ayollar faollashuvi B. Fridanning «Ayollik mistikasi» (1963 yil) nomli kitobini nashr etilishi bilan bog’liqdir. Bu kitobning asosini sosiologik tadqiqotlar (xotin-qizlar so’rovnomasi, xotin-qizlar matbuoti tahlili) tashkil etdi. Unda ayollarning uy-ro’zg’or ishlaridan toliqishi va o’zining mavjud ekanligini his etmaslik holatlari taxlil etildi. B.Fridan ayollarning bu holatdan chiqish uchun isyonga chaqiradi va shunday xulosani o’rtaga tashlaydi: «Faqat bemor jamiyat o’z muammolariga tik qarolmaydi, o’z a’zolariga keng imkoniyatlar yaratib berolmaydi, ayollarning qobiliyatlariga ahamiyat bermay qo’yadi. Faqat bemor va yetilmagan jamiyatgina hayotga kirib kelayotgan tengliklarni ko’rishni istamaydi. Buning sabablari erkaklar ayollarni uy ichiga qamab qo’yib, maishiy turmushda yashashga va uni umrlarining asosiy maqsadlariga aylantirishga urinishlaridan kelib chiqadi» .<cut>
B. Fridanning bu kitobi o’rtahol xotin-qizlari qatlamining qomusiga aylandi. uning maslakdoshlari xotin-qizlarning milliy tashkilotini tuzdilar. Bu tashkilot talablaridan biri – «xotin-qizlar mehnatiga haq to’lashda kamsitilishga barham berish va ayollar imkoniyatlarini cheklovchi qonunchilikka o’zgartirishlar kiritishdan» iborat edi”. Bu tashkilot o’z mafkurasida liberal feminizm kayfiyatini ifodaladi va mamlakat xotin-qizlarini erkinlikka chiqarish harakatining tarkibiy qismiga aylandi.
Hozirgi davrda ayollar huquqiy nufuzini ta’minlashda Butunjahon xotin-qizlar To’rtinchi konferensiyasida tenglik qoidasi va xotin-qizlar maqomini mustahkamlashga doir karorlari jamiyatning asosiy markaziy masalasi darajasiga ko’tarildi. Konferensiya xujjatlarida keltirilishicha, «xotin-qizlar muammosi va ularning yechimini topishdagi siljishlar bo’shliqda hal etilmaydi. Shuningdek, «xotin-qizlar masalasi o’z holicha paydo bo’lmagan, balki u ayollar huquqini kamsitilishi, ularga qarshi to’sqinliklar oqibatida kelib chiqdi. Xotin-qizlar maqomi ayollarning jamiyatda va oiladagi ahvoli bilan o’zaro munosabatga kirishadi. Shuning uchun ham agarda biz ayollar nufuzini ko’tarmoqchi bo’lsak, bu jarayonga erkaklarni ham jalb etishimiz zarur. Mashaqqatlarni yengib o’tish yo’lini jamiyat va oilada ayollar va erkaklar rolini tahlil qilish orqali izlash lozim, bu muammolar esa har ikkala tomon — erkak va ayol ishtirokida hal qilinadi»6.
Xotin-qizlarning Pekinda bo’lib o’tgan IV Butun jahon konferensiyasida ayollar ahvoliga doir qabul qilingan qarorlarida ularning maqomlarini ta’minlash sohasidagi muammolar ochiq ko’rsatib o’tildi. Bu anjuman xujjatlari qayd etishicha, aksariyat mamlakatlarda hali ham xotin-qizlar amalda iqtisodiy qarorlarni qabul qilish jarayonlarida juda ham kam ishtirok etadilar. Jumladan, moliyaviy, byudjet, tijorat va boshqa turdagi iqtisodiy siyosatni shakllantirish sohalarida ayollar umuman ishtiorok etmaydilar. Shuningdek, ish haqini nazorat qilib turuvchi soliqlarni belgilash va uning me’yorlarini tashkil etuvchi soliq siyosati ham asosan erkaklar tomonidan amalga oshiriladi. Shuningdek, milliy axborot, milliy qonunlar, kodekslar va ijtimoiy sug’urta doirasidagi me’yorlar, xalqaro bitimlar va konvensiyalar kabilarni korporasiyalar tomonidan nazorat etish tavsiya etiladi.  “Agar ana shu sohalarda ayollar yoki ularning tashkilotlari vakillari ishtirok etmas ekan, ular maqomini oshirish umuman mumkin emas. Shuning iqtisodiy va moliyaviy tashkilotlar tomonidan ishlab chiqilgan siyosat va dasturlarga xotin-qizlar ham ishtirok etishini ta’minlaydigan mexanizmlarni yaratish, makro va mikroiqtisodiy, ijtimoiy siyosatni qayta ishlab chiqish jarayonlari tahliliga gender muammolarini kiritish ham o’z yechimini kutayotgan sohalardan biridir” .
Milliy mustaqillik yillarida ayollarni ijtimoiy himoya qilish, ularni oiladagi nufuzini ko’tarish, ijtimoiy-siyosiy faolligini oshirish, ijtimoiy mavqeini oshirish, ularning mehnat sharoitlarini yaxshilash, bolali onalarni ijtimoiy muhofaza qilish, ayollarni davlat va jamiyat boshqaruvida faol ishtiroklarini ta’minlash, ularni huquqiy jihatlardan muhofaza qilish, xullas ularni sivilizasiyaga erishgan mamlakatlar uchun xos bo’lgan shart-sharoitlarda yashashi va mehnat qilishlari uchun quyidagi qonunlar va boshqa huquqiy aktlar qabul qilindi.
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2004 yil 25 maydagi «O’zbekiston Xotin-qizlar qo’mitasi faoliyatini qo’llab-quvvatlash borasidagi qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida»gi Farmonining qabul qilinishi fikrimizning dalilidir. 
Mazkur Farmonda O’zbekiston Xotin-qizlar qo’mitasi va ularning joylardagi bo’linmalari faoliyatining eng muhim vazifalari va yo’nalishlarining vazifalari quyidagicha belgilandi:
-xotin-qizlarni ijtimoiy-huquqiy jihatdan qo’llab-quvvatlash, onalik va bolalikni muhofaza qilish, ayollarni kasbiy, jismoniy, ma’naviy va intellektual saviyasini yuksaltirish, ularning sosial, ijtimoiy-siyosiy faolligini davlat qurilishi sohasidagi faol ishtirokini ta’minlashga qaratilgan umummilliy siyosatni ro’yobga chiqarish bo’yicha aniq chora-tadbirlarni ishlab chiqish va uni amalga oshirish;
-xotin-qizlarning sog’lig’ini saqlash, sog’lom oilani shakllantirish, ayollar va oila sportini rivojlantirish, sog’lom turmush tarzini targ’ib qilish bo’yicha chora-tadbirlar majmuini ishlab chiqish va amalga oshirish;
-xotin-qizlarni ish bilan ta’minlash masalalarini hal etish, ayniqsa qishloq joylarida ularning mehnat va o’qish sharoitlarini yaxshilash, ayollarni tadbirkorlik faoliyatiga jalb etishga qaratilgan dasturlarni tayyorlash va amalga oshirish;
-xotin-qizlarning nodavlat notijorat tashkilotlari faoliyatini muvofiqlashtirish va ular bilan samarali hamkorlikni ta’minlash, bu tashkilotlarning sa’y-harakatlarini jamiyatni modernizasiyalash va demokratik yangilash jarayonlarida, O’zbekistonda davlat va jamiyat qurilishida xotin-qizlarning rolini kuchaytirish bo’yicha chora-tadbirlarni amalga oshirish borasidagi ishlarga yo’naltirish.
Xotin-qizlarga bo’lgan munosabat qandayligini, ularning jamiyat ijtimoiy hayotidagi ishtirokini bilish orqali har qanday oila, davlat va jamiyatni qanday ekanligiga, ma’naviy darajasiga baho bersa bo’ladi. Xotin-qizlarning jamiyat hayotida egallab turgan mavqei, roli esa, ularning oila, davlat va jamiyat hayotidagi ijtimoiy faoliyatiga, faollik darajasiga qarab belgilanadi va aniqlanadi
 JPI talabasi 
Hasanov Bunyod

Республикамиз мустақилликка эришгандан кейин аёлларга муносабат тубдан ўзгарди. Иқтисодиётнинг барча тармоқларида аёллар кенг фаолият олиб бормоқда. Жумладан, Олий Мажлис Сенати аъзоларининг 17 фоизи Қонунчилик палатаси депутатларининг 16 фоизини аёллар ташкил этиши фикримизнинг яққол исботидир.
Ҳеч қандай сир эмас, бизнинг аждодларимиздан Тўмарис, Хонзодабегим, Нодирабегим каби бюук сиймолар етишиб чиққан, бу эса ўзбек халқи аёлларнинг шаънини, ғурурини улуғлайди. Шу билан бир қаторда улуғ мутафаккирларимиз ва аждодларимиз аёллар зоти, унинг гўзаллиги ва нафосат соҳиби, эзгулик ва фидойилик рамзи, оиламизнинг фариштаси эканлиги ҳақида қанчадан қанча дил сўзларини баён этганлар.
Алишер Навоий бобомизнинг “Жаннат оналаримиз оёғи остидадир” деган мазмундаги ҳикматли сўзлари ҳам аёл зоти меҳрибон, муқаддас эканлигини билдиради.

• Оилада болалар

“ЎзДЖҚА” кафедраси
с.ф.н. Ҳакимов Орзиқул
и.ф.н., доц. Хидоятов Равшан,

Муҳтарам Президентимиз Ислом Каримов 2014 йилнинг 15-16 май кунлари Самарқанд шаҳрида ташкил этилган “Ўрта асрлар шарқ алломалари ва мутафаккирларининг тарихий мероси, унинг замонавий цивилизайия ривожидаги рўли ва аҳамияти” мавзуидаги халқаро конференциянинг очилиш маросимидаги нутқида ўрта асрларда юртимизда яшаган алломаларнинг илмий, маърифий ва фалсафий меросини ўрганиш, уларнинг замонавий илм-фан шаклланиши ва ривожланишига қўшган ҳиссасини идрок этиш, бу борадаги халқаро илмий ҳамкорликни янада кенгайтириш масалаларига алоҳида тўхталиб ўтди.

• ФАН ТАЪЛИМ

Файзуллаева К., Холбекова М.
Жиззах политехника институти
“ЎзДЖҚА” кафедраси ўқитувчиси

Бугунги ўзбек аёли ишлаб чиқариш, илм – фан, тадбиркорлик, санъат, спорт, ҳунармандчилик, қўйинки, барча соҳаларда мувафақиятларга эришмоқда, хотин – қизлар давлат ва жамоат ташкилотларида ва муассасаларига раҳбарлик қилмоқда.Республикамиз Президенти Ислом Абдуғаниевич Каримовнинг 1995 йил 2 мартда қабул қилинган “ Ўзбекистон Республикаси давлат ва ижтимоий қурилишида хотин-қизларнинг мавқеини ошириш тўғрисида”ги Фармони бу борада қўйилган жуда катта ва муҳим қадам бўлди. Фармонга биноан аёлларнинг жамиятдаги мавқеини янада оширишга оид масалалар билан шуғулланувчи хотин-қизлар иши бўйича Бош вазирнинг ўринбосари лавозими жорий этилди. Шунингдек барча вилоят, шаҳар, туманларда хотин-қизлар масаласи билан шуғулланувчи Ҳоким ўринбосарлари лавозими ҳам таъсис қилинди.

• СИЁСАТ

“Бир кишининг ўзи ёлғиз (бировнинг ёки кўпчиликнинг ёрдамисиз) камолотга етиша олмайди.Ҳар бир инсоннинг туғма табиатида ва унга лозим бўлган ҳар қандай иш ҳаракат жараёнида бошқа бир инсон ёки кўпчилик билан муносабатда бўлиш, ўзаро алоқа қилиш хосияти бор”.
Абу Насир Фаробий

Аёл – кишилик жамиятининг, таъбир жоиз бўлса, қалби, виждонидир. Аёл бор жойда поклик бўлади, гўзаллик қарор топади. Аёл борки, дунё бор. Мўътабар ва дилбар аёлларимизни таъриф ва тавсиф этгани оламдаги жамики нафис иборалар камлик қилса не ажаб. Унинг нозик қалбининг сирлари минг йиллар давомида барчани лол қолдирган ва қолдириб келаётир.

• ХОКИМЯТ

Vazirlar Maxkamasining 2014 yil 15 dekabrdagi «Keksalarni e’zozlash yili» Davlat dasturining ijrosini ta’minlash va Vazirlar Mahkamasining 2015 yil 28 apreldagi «Qoraqalpog’iston Respublikasi, viloyatlar xamda Toshkent shaxrida adabiy-musiqiy kechalar o’tkazish to’g’risida» gi 07-07/1-90-sonli majlis bayoni ijrosini ta’minlash maqsadida 2015 yil 5 may kuni Y.Rajabiy nomli viloyat musiqali drama teatrida Respublika «Maqom» ansambli va «Milliy estrada» orkestrining konsert dasturi bo’lib o’tdi.

Viloyat xokimligining 30.04.2015 yildagi №04-348 sonli xatiga asosan fakultetning 50 nafar professor-o’qituvchilari, fakultet «Kamolot» YoIH faollari, fakultet ma’naviy va ma’rifiy ishlar bo’yicha dekan muovini Mirzabekov Mirkomil ishtirok etib keldi.

• Maqom
• Milliy estrada

Ўзбекистон Республикасининг таълим тизимида олий таълим муассасалари муҳим ўрин тутади. Бугунги кунда мамлакатимизда етмишдан ортиқ олий таълим муассасалари фаолият олиб бормоқда ва уларда фан, таълим, иқтисодиётимизнинг турли йўналишлари бўйича мутахассислар тайёрланмоқда. Жумладан, олий таълим муассасаларининг муҳим бўғинини бўлажак ўқитувчилар тайёрлаш таълим йўналишлари ташкил қилади. Мазкур йўналишни битираётган мутахассислар умумтаълим мактабларида мураббий, етакчи, ташкилотчи, ўқитувчи ҳатто олий ўқув юртларида ўқитувчи, илмий ходим бўлиб фаолият юритмоқда. Шу маънода бўлажак ўқитувчиларни миллий ғоя тарғиботига тайёрлаш муҳим вазифалардан бири саналади. Бу ишни амалга ошириш билан қуйидаги имкониятларга эришишга эга бўладилар:

• миллий ғоя тарғиботи

Тарихий тараққиёт давомида ва бугунги кунда ўзбек ҳамда жаҳон адабиётини тебратиб келаётган минглаб ёзувчи, ижодкорлар ўз даврига муносиб ёшлар тарбияси, ақл ва заковатнинг ғалабаси, инсониятнинг буюк орзу интилишларини мадҳ этувчи асарлар яратганлар ва яратмоқдалар.
Биз зиёли устоз-мураббийларнинг кўп йиллик тажрибамиздан аёнки, жамики ижобий ёки салбий, ахлоқий ходисаларнинг содир бўлиши замирида виждонийлик ёки виждонсизлик ётади. Оила ва жамиятда комил инсонни тарбиялаш масаласининг марказига виждон тарбиясини қўйиш зарур экани ўз-ўзидан маълум. Шуни эътиборга олиб, мустақилликка эришганимизданоқ, муҳтарам Президентимиз томонидан пок виждон ва ҳалолликни тарихда мисли кўрилмаган даражада эъзозлайдиган келажаги буюк давлатни барпо этиш масаласи бош ва устивор вазифа қилиб белгиланди.

• Адабиёт
• ёшлар